Ο ΘΥΜΟΣΟΦΟΣ ΛΑΟΣ ΜΑΣ ΛΕΕΙ….

“ΕΛΑ ΠΑΠΠΟΥ ΝΑ ΣΟΥ ΔΕΙΞΩ ΤΑ ΑΜΠΕΛΟΧΩΡΑΦΑ ΣΟΥ”

Γράφει : Ο Δημήτριος Μητρόπουλος  Αντ/γος ε.α. Επιτ. Υπαρχηγός. ΕΛ.ΑΣ. Πτυχ. Νομικής και Δημ. Δικαίου και Πολ. Επιστημών Νομικής Σχολής  Αθηνών.  Συγγραφέας, Μέλος της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων.

Είναι γεγονός αναμφισβήτητο πως οι παροιμίες του λαού μας, εκφράζουν την οξύνοιά του, την σύνεσή του, την σωστή κοινωνικότητά του, η οποία εμπνέεται από την πίστη του.

Με την παροιμία: Έλα παππού να σου δείξω τ’ αμπελοχώραφά σου,” Ο λαός καυτηριάζει την έλλειψη σεβασμού των νέων. Έλλειψη που συχνά εκφράζεται με θρασύτητα απέναντι στους μεγαλυτέρους τους, τους οποίους έκανε σοφούς η πείρα της ζωής, τα παθήματά τους, τα πάθη τους. Με την παροιμία αυτή σκιαγραφείται η επιπολαιότητα των μικρότερων, όταν θέλουν να υποδείξουν δοκησίσοφα στρατηγικές στους παλαίμαχους της ζωής, των οποίων οι εμπειρίες και τα ποικίλα βιώματα γέμισαν την φαρέτρα τους με σύνεση και εχεφροσύνη.

Οι νεώτεροι θα βγαίνουν περισσότερο κερδισμένοι όταν αφουγκράζονται τα διδάγματα των ασπρομάλληδων. Αλήθεια δεν είναι αλαζονεία, όταν παίρνουν ύφος δασκαλίστικο μπροστά σε πεπειραμένους ανθρώπους, που γεύτηκαν την σκληράδα της ζωής με την κουτάλα; Δεν είναι προπέτεια μια τέτοια συμπεριφορά;

Για να επιτευχθεί έργο είναι απαραίτητο οι νέοι να κατακτούν το κεφάλαιο που λέγεται δυναμισμός, που λέγεται ενθουσιασμός, που λέγεται τόλμη, για κάθε πρωτοποριακό, αλλά και να διδάσκονται από τη φρόνηση, την πείρα, την νηφαλιότητα και την σοφία των ηλικιωμένων.

Είναι ανασταλτικός παράγοντας σε κάθε ευποιΐα η απαξίωση, από όποια ηλικία και αν προέρχεται. Είναι οπισθοδρόμηση ή περιφρόνηση των ηλικιών.

Για την κατάκτηση της ζωής, για τη διατήρηση του πολιτισμού, για την επίτευξη έργων αγαθών, για την πνευματική μας προκοπή, για την εσωτερική μας καλλιέργεια, είναι εποικοδομητική και αναγκαία ή με σεβασμό συμπόρευση, ή με αλληλοεκτίμηση συνύπαρξη, ή με διάθεση μαθητείας συνεργασία.

Όλοι βγαίνουν κερδισμένοι όταν ο ένας παίρνει κάτι από τον πλούτο της καρδιάς και του μυαλού του άλλου, γιατί όλοι έχουμε μέσα μας κάτι το θεϊκό και το μοναδικό. “Εις προς έτερον σοφός” υπογραμμίζουν οι σοφοί μας πρόγονοι.

Πόση ευγνωμοσύνη, λοιπόν, οφείλουμε στους προ ημών, οι οποίοι μας πλουτίζουν πνευματικά με τη σοφία τους, με τις ρήσεις, με τις παροιμίες τους οι οποίες φανερώνουν το ήθος τους.

Η ευγνωμοσύνη είναι ένα ειλικρινές αίσθημα εκτίμησης για μια χάρη, ένα δώρο, μια βοήθεια, ή γενικότερα, για μια ευχάριστη κατάσταση. Εκτός από την αύξηση του αισθήματος της ευτυχίας του ατόμου, η ευγνωμοσύνη βελτιώνει επίσης, τις διαπροσωπικές αλληλοεπιδράσεις. Η ευγνωμοσύνη σχετίζεται έντονα με τις λέξεις, όπως “γενναιοδωρία”, “καλοσύνη”, και “δώρο”. Πάντως σήμερα η ευγνωμοσύνη, έχει επικρατήσει να αναφέρεται ως μία στάση που αφορά τα άτομα, που αναγνωρίζουν, τα θετικά στοιχεία στη ζωή τους.

Ένα πράγμα που πρέπει να σημειωθεί σχετικά με τον ορισμό της ευγνωμοσύνης είναι, ότι πολλοί άνθρωποι χρησιμοποιούν τον όρο “ευγνωμοσύνη” εναλλακτικά με τον όρο “νιώθω ευγνώμων”.

Η Σοφία των ηλικιωμένων είναι πολύτιμος οδηγός στην κοινωνία.

Κάθε νέα γενιά, τουλάχιστον στη Δύση, αισθάνεται την ανάγκη να αντιδράσει στο άκουσμα του πασίγνωστου ρητού “να ακούτε τους μεγαλύτερους κάτι μπορεί να ξέρουν. Τώρα μια νέα αμερικανική έρευνα έρχεται να επιβεβαιώσει την αλήθεια αυτή, δείχνοντας ότι οι γηραιότεροι είναι πιο σοφοί, με την έννοια ότι μαθαίνουν να αποδέχονται τις συνεχείς αλλαγές στη ζωή και μπορούν να τα βγάλουν καλύτερα πέρα με τις συγκρούσεις, όντας πιο συναινετικοί από τους νέους που τείνουν να επιδεινώνουν τα πράγματα με την επιθετική στάση τους.

Η έρευνα υπό τον καθηγητή Ψυχολογίας Ρίτσαρντ Νίσμετ του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΡΝΑΣ της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ, διαπίστωσε ότι οι γηραιότεροι είναι πιο ικανοί σε σχέση με τους νέους ή ακόμη και από τους μεσήλικες να αναγνωρίσουν, ότι οι αξίες και οι απόψεις των ανθρώπων διαφέρουν, άρα πιστεύουν ότι πρέπει να υπάρχει ανοχή και αλληλοκατανόηση, ότι η ζωή είναι γεμάτη αναπόφευκτες αβεβαιότητες, ότι η αλλαγή στα πάντα είναι νόμος και ότι πρέπει κάνεις να την αποδέχεται.

Οι ηλικιωμένοι αναζητούν ευκολότερα ένα συμβιβασμό και είναι πιο πρόθυμοι να παραδεχτούν ότι υπάρχουν πράγματα που μπορεί να μη γνωρίζουν σε μια κατάσταση, μπαίνοντας πιο εύκολα στη θέση του άλλου.

Πρόκειται για μια σοφία που δεν έχει να κάνει τόσο, με το πόσες πληροφορίες έχει αποκτήσει κάποιος στη ζωή του, πόση τυπική μόρφωση και πόσες επαγγελματικές ικανότητες έχει.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτή η σοφία είναι πολύτιμη σε μια κοινωνία και μπορεί να βοηθήσει στην επίλυση διαφόρων κοινωνικών προβλημάτων.

Το μήνυμα της έρευνας, σύμφωνα με τον Νίσμπετ, είναι ότι μπορεί ένας ηλικιωμένος να μην μπορεί να χειριστεί έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή, ούτε και το τηλεχειριστήριο της τηλεόρασης, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι είναι άχρηστος για την κοινωνία, αλλά αντίθετα μπορεί να συνεισφέρει σε αυτήν με τη σοφία του. Η “Κοινωνική σοφία” του ηλικιωμένου, όπως προέκυψε από την έρευνα, ισχύει ανεξάρτητα από την κοινωνική τάξη που ανήκει, τις γνώσεις, το δείκτη νοημοσύνης του κλπ.

Στο πλαίσιο της μελέτης, οι ερευνητές έδωσαν στους συμμετέχοντες, που ήταν χωρισμένοι σε ηλικιακές ομάδες (25-40 ετών, 41-59 και άνω των 60 ετών, να αξιολογήσουν διάφορες υποθετικές καταστάσεις που μπορούν να συμβούν σε μια χώρα, π.χ. συγκρούσεις μεταξύ του πληθυσμού λόγω της μαζικής μεταναστεύσεως κατοίκων από άλλη χώρα. Οι απαντήσεις αξιολογήθηκαν από πολλούς ακαδημαϊκούς, ψυχολόγους, κληρικούς κ.α. που δεν ήξεραν από τι ηλικίας άτομα προέρχονταν οι απαντήσεις και οι συμβουλές για το ξεπέρασμα της κρίσης στην υποθετική χώρα.

Οι ερευνητές εξεπλάγησαν από το βαθμό στον οποίο οι απαντήσεις των πιο ηλικιωμένων (όπως αποδείχτηκε εκ των υστέρων) υπερτερούσαν στη βαθμολογία που πήραν από τους τρίτους αξιολογητές, σε σχέση με τις απαντήσεις των νέων. Οι γηραιότεροι σαφώς αποδείχτηκαν ικανότεροι στο να χρησιμοποιούν τη νοημοσύνη τους για ” το κοινό καλό”.

Για παράδειγμα, στη συγκεκριμένη περίπτωση της μετανάστευσης, η πιο σοφή συμβουλή των ηλικιωμένων ήταν αφενός μεν ότι όσοι μεταναστεύουν, πρέπει να φροντίσουν να ενσωματωθούν στη χώρα της υποδοχής τους, ενώ οι κάτοικοι της τελευταίας πρέπει να δείξουν μεγαλύτερη ανεκτικότητα απέναντι στους μετανάστες, ειδικά σε όσους επιμένουν να κρατούν πεισματικά τις παραδόσεις που έφεραν μαζί τους από τις χώρες καταγωγής τους.

Η καθηγήτρια ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Τορόντο χαρακτήρισε την έρευνα “την καλύτερη μέχρι στιγμής απόδειξη της εδραιωμένης αντίληψης ότι η σοφία αυξάνει με την ηλικία.” Πρόσθεσε ότι η έρευνα δείχνει πως οι ηλικιωμένοι πρέπει να παραμείνουν στους χώρους εργασίας, για να συνεισφέρουν με την ανώτερη σοφία τους.

Πηγή : – www.protothema .gr – Υγεία, Ζωή και Παιδί.

– Ορθόδοξο Χριστιανικό Περιοδικό – ΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑ.

Ημ/νία γραφής : 17/1/2025

Με εκτίμηση

Δημήτριος Μητρόπουλος