ΤΙ ΜΑΣ ΚΑΝΕΙ ΕΥΤΥΧΕΙΣ ΤΕΛΙΚΑ ;

Γράφει : Ο Δημήτριος Μητρόπουλος  Αντ/γος ε.α. Επιτ. Υπαρχηγός. ΕΛ.ΑΣ. Πτυχ. Νομικής και Δημ. Δικαίου και Πολ. Επιστημών Νομικής Σχολής  Αθηνών.  Συγγραφέας, Μέλος της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων.

Δεν αρκούν τα υλικά αγαθά, θέλουμε κάτι παραπάνω για να έχουμε ευτυχία. Η σύνδεση της ψυχικής με την σωματική υγεία είναι κάτι, που στις μέρες μας θεωρείται αυτονόητο, για την επιστημονική κοινότητα.

Τα τελευταία χρόνια, με την εμφάνιση της θετικής ψυχολογίας, οι σχετικές έρευνες προχώρησαν περισσότερο, ανακαλύπτοντας ότι η διάθεση και περισσότερο η ψυχολογική μας κατάσταση σχετίζονται με τον κίνδυνο εμφάνισης πολλών ασθενειών.

Αρκετές έρευνες έχουν δείξει ότι η καρδιαγγειακή κατάσταση, είναι σημαντικά καλύτερη σε ανθρώπους που είναι ευτυχισμένοι.

Μια προφανής εξήγηση είναι ότι οι ευτυχισμένοι άνθρωποι ακολουθούν πιο υγιεινές συνήθειες, όπως άσκηση και σωστή διατροφή. Όμως στα ευρήματα αυτών των ερευνών υπάρχει μεγαλύτερο “βάθος”. Για παράδειγμα οι χαρούμενοι άνθρωποι φαίνεται να έχουν χαμηλότερα επίπεδα κορτιζόλης (θεωρείται η “ορμόνη του στρες”), μειωμένους βιολογικούς δείκτες φλεγμονής, ακόμη και αλλαγές στην “καλωδίωση” του εγκεφάλου.

Προφανώς όλες αυτές οι διαφορές κάνουν τους ευτυχισμένους ανθρώπους πιο ανθεκτικούς στις συνέπειες του στρες, αλλά και σε δυσμενείς επιπτώσεις του περιβάλλοντος που ζούμε.

Τι είναι ευτυχία;

Εδώ όμως προκύπτει το θεμελιώδες ερώτημα πως “μετράμε την ευτυχία;”.

Είναι απλά η αναζήτηση δραστηριοτήτων και υλικών αγαθών, που μας κάνουν να νιώθουμε καλά ,όπως ένα φανταχτερό αυτοκίνητο ή είναι κάτι πολύ περισσότερο.

Η σχετική συζήτηση δεν έχει φιλολογικό χαρακτήρα, έχει να κάνει με την υγεία μας.

Για την καθηγήτρια Iulia Boehm, που μελετάει τη σχέση μεταξύ ευτυχίας και υγείας. Στο Χάρβαρντ, υπάρχει η “ηδονική” ευτυχία και η “ευδαιμονική” ευτυχία.

Η “ηδονική” ευτυχία, όπως το λέει και η ρίζα της, έχει να κάνει με την απόλαυση και την άμεση ευχαρίστηση, που νιώθουμε όταν ικανοποιούνται οι επιθυμίες μας.

Αντιθέτως, η “ευδαιμονική”, ευτυχία έχει να κάνει με την ικανοποίηση της ζωής, υπό μια ευρύτερη έννοια, δηλαδή” την εκπλήρωση των δυνατοτήτων ενός ατόμου και την επίτευξη στόχου στη ζωή”, όπως εξηγεί η Iulia Boehm.

Μερικοί επιστήμονες έχουν μελετήσει τις δύο μορφές ευτυχίας στο εργαστήριο και έχουν βρει κάποιες σημαντικές διαφορές.

Για παράδειγμα οι άνθρωποι με ευδαιμονία έχουν μειωμένους βιοδείκτες φλεγμονής, όπως η ιντερλευκίνη -6 (IL-6), σύμφωνα με μια έρευνα του πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν. Αυτοί οι δείκτες συνδέονται με μια σειρά προβλημάτων υγείας, όπως το μεταβολικό σύνδρομο, ο διαβήτης και οι καρδιαγγειακές παθήσεις.

Ο Carol Ryff , που συμμετείχε στην ερευνητική ομάδα του πανεπιστημίου, υποστηρίζει ότι η ύπαρξη ενός ισχυρού δεσμού της κοινωνικής στήριξης (με την έννοια των κοινωνικών σχέσεων) – ενός αναπόσπαστου μέρους της μακροπρόθεσμης ικανοποίησης από τη ζωή – συνδέεται με χαμηλότερα επίπεδα των ιδίων βιοδεικτών.

Η ευτυχία κρύβεται μέσα μας!

Η επιδίωξη της ευτυχίας είναι συνυφασμένη με την ζωή μας, ζούμε κυνηγώντας την ευτυχία. Όμως “ευτυχία” σημαίνει διαφορετικά πράγματα, σε διαφορετικούς ανθρώπους.

Ως όρος περιγράφει ένα εύρος συναισθημάτων, από την ευχαρίστηση, μέχρι την χαρά και την ικανοποίηση. Είναι περίπλοκα συνδεδεμένη με το νόημα της ζωής. Στην πραγματικότητα υπερβαίνει την απλή ευχαρίστηση, περιλαμβάνοντας μια βαθύτερη αίσθηση σκοπού και σύνθεση με τον εαυτό και τους άλλους.

Για κάποιους, η ευτυχία βρίσκεται στις σχέσεις, τη δημιουργικότητα ή τα προσωπικά επιτεύγματα, ενώ για άλλους, μπορεί να προέρχεται από πνευματικές πεποιθήσεις ή την προσφορά.

Αυτή η ποικιλομορφία υπογραμίζει ότι η “ευτυχία” διαφέρει για κάθε άτομο. Αυτό που έχει σημασία, για έναν άνθρωπο, μπορεί να έχει μικρή σημασία, για έναν άλλο.

Πράγματι, οι ευτυχισμένοι άνθρωποι θεωρούν την “ευτυχία” ως μία επιλογή και ως μια αναζήτηση που δεν τελειώνει ποτέ.

Γνωρίζουν πολύ καλά, ότι δεν είναι μια στιγμιαία αντίδραση που εξαρτάται κάθε φορά από τις συνθήκες, αλλά μια’ συνειδητή απόφαση ,που επιλέγουν να παίρνουν ανά πάσα στιγμή, στην καθημερινότητά τους.

Έχουν αποβάλλει από τη ζωή τους τη σκέψη πως πρέπει να περιμένουν διαρκώς κάτι, προκειμένου να “νιώσουν” στιγμιαία ευτυχισμένοι. Νιώθουν ευτυχισμένοι ούτως ή άλλως, στο “εδώ και τώρα”.

Η Margaret Lee Runbect, η οποία ήταν Αμερικανίδα συγγραφέας, έβλεπε την ευτυχία ως ένα τρόπο, για να ταξιδέψουμε κι όχι ως μία κατάσταση στην οποία φτάνουμε.

Ο Ρόμπερτ Γκ. Ινγκέρσολ, Αμερικανός συγγραφέας, υποστήριζε ότι η ευτυχία είναι το μόνο καλό. Η στιγμή για να είμαστε ευτυχισμένοι, είναι το τώρα. Το μέρος για να είμαστε ευτυχισμένοι είναι το εδώ και ο τρόπος για να είμαστε ευτυχισμένοι, είναι ίσως, το να μοιραζόμαστε.

Η ανακάλυψη του που βρίσκεται η ευτυχία, αποτελεί το πρώτο μυστικό των ευτυχισμένων ανθρώπων. Την ευτυχία δεν την βρίσκουμε, ούτε στο μέλλον, ούτε στο παρελθόν.

Όσοι ανησυχούν για το μέλλον και όσοι ζουν στο παρελθόν, σίγουρα δεν απολαμβάνουν το “τώρα”, το σήμερα. Η ευτυχισμένη ζωή βρίσκεται στο τώρα, σε αυτή τη στιγμή, δηλαδή κατ’ αρχήν στην ενσυνειδητότητα του οτιδήποτε κι αν κάνουμε.

Από την άλλη, οι δυστυχισμένοι άνθρωποι είναι εκείνοι που διαρκώς ψάχνουν την ευτυχία, κάπου εξωτερικά. Την αναζητούν αυτήν για απόκτηση κάποιου καινούργιου αγαθού ή κάποιας διαφορετικής κατάστασης. Σε οτιδήποτε δηλαδή συμβαίνει, έξω από αυτούς.

Κυνηγούν την ευτυχία μανιωδώς, την ψάχνουν σε λάθος μέρη και καταλήγουν στο τέλος να μένουν απασχολημένοι και να χάνονται μέσα σε όλο αυτό το κυνηγητό.

Πολλοί από εμάς ψάχνουμε την ευτυχία στην επόμενή μας αγορά, στην επόμενή μας σχέση, ή ακόμα και στην επόμενή μας δουλειά και μόλις τα βρίσκουμε, νιώθουμε την ευτυχία να μας πλησιάζει για λίγο.

Ύστερα από λίγο όμως, νιώθουμε και πάλι ανεπαρκείς κι έτσι μπαίνουμε στη διαδικασία να ζητάμε τα επόμενα. Αναζητάμε όσα, θα μας χαρίσουν την ευτυχία προσωρινά, κι αυτή η ατέρμονη αναζήτηση, μας αποσπά την προσοχή από το τώρα.

Πολλές φορές ψάχνουμε την ευτυχία αλλού, ενώ εκείνη κάθεται σιωπηλά δίπλα μας. Όλο αυτό γίνεται μέχρι να μας προσγειώσει κάτι στην πραγματικότητα.

Τότε μόνο, βλέπουμε την ευτυχία ως μία σκιά, που σηκώνεται από δίπλα μας και απομακρύνεται. Τότε καταλαβαίνουμε ότι βρισκόταν στα πιο απλά και στα πιο ουσιώδη. Βρισκόταν σε όλα αυτά που υποτιμήσαμε και θεωρούσαμε δεδομένα. Ή βρισκόταν σε όλα εκείνα, που δεν προσέξαμε, αφού ήμασταν απασχολημένοι με τα επόμενα που κυνηγούσαμε.

Η ευτυχία δεν είναι άπιαστη και δεν είναι για λίγους! Η ευτυχία είναι για όλους μας.

Βρίσκεται μέσα μας και είναι πράγματι συνειδητή επιλογή. Είναι από εκείνες τις επιλογές, που μας γίνονται συνήθεια. Δεν είναι ποτέ αργά για να την ανακαλύψουμε.

Μπορεί να την ανακαλύψουμε σε οποιαδήποτε φάση της ζωής μας, ακόμα και τυχαία. Έτσι και την επιλέξουμε όμως, ένα είναι σίγουρο : φροντίζει να μη μας απογοητεύσει. Γίνεται τρόπος ζωής. Γίνεται ο τρόπος με τον οποίο ταξιδεύουμε, κι όχι ο προορισμός.

Οι ευτυχισμένοι άνθρωποι χαίρονται με πολλά, απλά πράγματα στην καθημερινότητά τους,  που σε άλλους μπορεί να φαίνονται ασήμαντα. Παραμένουν ήρεμοι ακόμη και στις πιο στρεσογόνες καταστάσεις. Νιώθουν την πολυτιμότερή της στιγμή. Ξέρουν ότι όσο επιλέγουν την ευτυχία, τόσο τους επιλέγει κι εκείνη, έτσι οι ευτυχισμένες τους στιγμές, πολλαπλασιάζονται.

Πηγή : Αριστοτέλης Βάθης. MD. MSc ECp Ψυχίατρος – Ψυχοθεραπευτής – Βικιπαίδεια.

Με εκτίμηση

Δημήτριος Μητρόπουλος