Ο ΚΕΝΟΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ

Γράφει : Ο Δημήτριος Μητρόπουλος  Αντ/γος ε.α.

Επιτ. Υπαρχηγός. ΕΛ.ΑΣ. Πτυχ. Νομικής και Δημ. Δικαίου και Πολ. Επιστημών Νομικής Σχολής Αθηνών.

Συγγραφέας, Μέλος της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων.

Αναπτύξαμε τεχνολογία που κατάργησε τις αποστάσεις στην επικοινωνία των ανθρώπων, εφαρμογές που μας περιηγούν στη γνώση και τον κόσμο……

Κατασκευάσαμε μηχανήματα που περπατούν, ακούν, βλέπουν, μιλούν….

Ονομάσαμε τα πιο πολύπλοκα υπολογιστικά προγράμματα νευρωνικά δίκτυα και τους υπολογιστές μας “εγκεφάλους”….

Ανοίξαμε διάπλατα τις πόρτες στη τεχνητή νοημοσύνη, εναποθέσαμε σ’ αυτήν τα όνειρα και τις προσδοκίες μας, ακόμη και την ίδια μας την αναβάθμιση!

Όμως εκεί πάνω στέκει μεγαλειώδης η γνήσια νοημοσύνη, η μεγαλειώδης ανθρώπινη νοημοσύνη.

Η νοημοσύνη που έχει το προνόμιο να επικοινωνεί με το Δημιουργό και να εξουσιάζει τα κτίσματα.

Να ανατρέχει στις εσχατιές του σύμπαντος και στα βάθη των αιώνων και να διεισδύει και στα απειροελάχιστα συστατικά της ύλης.

Πλούσια σε συναισθήματα και βιώματα, προικισμένη με φαντασία, δημιουργικότητα, λογικότητα, διορατικότητα….. και πάνω απ’ όλα, με το αυτεξούσιο.

Μπροστά της η τεχνική νοημοσύνη είναι απελπιστικά τεχνητή! χωρίς συνείδηση του τι κάνει, χωρίς αισθήματα, χωρίς φαντασία, χωρίς δημιουργικότητα….

Η τεχνική νοημοσύνη, για την οποία τόσο υπερηφανευόμαστε, είναι ανόητη, δεν έχει νου. Κατασκευάσαμε ανόητα μηχανήματα, τα οποία κάνουν πράξεις πολύ γρήγορα.

Ακούμε βέβαια κατά καιρούς για γενικευμένη τεχνητή νοημοσύνη, που θα εμπλουτιστεί με τα υψηλά χαρακτηριστικά της ανθρώπινης νοημοσύνης και για την μελλοντική σύνδεση της ανθρώπινης νοημοσύνης με υπολογιστές.

Πως όμως θα μιμηθούμε ή θα συνδέσουμε με υπολογιστές κάτι τόσο μυστηριώδες, όσο η ανθρώπινη νοημοσύνη, που δεν γνωρίζουμε που κατοικεί και πως λειτουργεί;

Που κατοικεί η μνήμη μας η φορτωμένη με γνώσεις και βιώματα; Που βρίσκεται σε τελευταία ανάλυση ο πολυσυζητημένος νους του ανθρώπου, το κέντρο των πνευματικών του δραστηριοτήτων.

Αφού δεν κατορθώσαμε να κατανοήσουμε τον…. νου του Θεού, μήπως τουλάχιστον κατανοήσουμε τον νου του ανθρώπου!

Στο Διάσημο βιβλίο του “Το χρονικό του χρόνου” (1998) ο Στ. Χόκινγκ (1942 -2018) γράφει πως, όταν ανακαλύψουμε μια πλήρη θεωρία του σύμπαντος και βρούμε το γιατί εμείς και το σύμπαν υπάρχουμε, “τότε θα γνωρίζουμε τον Νου του Θεού”.

Τριάντα χρόνια αργότερα ο Χόκινγκ αναχώρησε απ’ αυτή τη ζωή, χωρίς την ικανοποίηση προσέγγισης, έστω και κατ’ ελάχιστο του υψηλού στόχου που είχε θέσει.

Συνεχίζουν τώρα οι νευροφυσιολόγοι μετριάζοντας τις φιλοδοξίες τους σε κάτι πιο προσιτό :

Την κατανόηση του νου του ανθρώπου, που ο ορθολογισμός τοποθετεί στον εγκέφαλό του.

Και τώρα στηρίζουμε τις ελπίδες μας στη μελέτη του εγκεφάλου μας, αναζητώντας το κλειδί που θα μας εισαγάγει στο θυσαυροφυλάκιο, της ανθρώπινης νοημοσύνης.

Και τότε έχουμε πολλά σχέδια! με απώτερο στόχο τη μεταφορά της προσωπικότητάς μας με υπολογιστή!

Και από εκεί και πέρα ξεκινάει μια νέα περίοδος για τον άνθρωπο, όπου το πνεύμα του θα κινείται στον κυβερνοχώρο και όπως σκοπτικά είπε κάποιος, δεν θα ανησυχεί και για την εύρεση θέσης στάθμευσης!

Όταν το μυαλό του ανθρώπου προσπαθεί να κατανοήσει το …. μυαλό του ανθρώπου.

Με περίπου εκατό δισεκατομμύρια νευρώνες εκπληκτικής ποικιλίας μορφών και λειτουργιών, ο εγκέφαλός μας αποτελεί ένα ζωντανό λαβύρινθο, ξεπερνώντας σε πολυπλοκότητα οτιδήποτε άλλο, υπάρχει στο σύμπαν.

Καθώς δε κάθε νευρώνας μπορεί να επικοινωνεί ηλεκτροχημικά με χιλιάδες άλλους νευρώνες, μιλάμε για τετράκις εκατομμύρια συνεχώς μεταβαλλόμενες συνάψεις.

Ο δε κωδικός επικοινωνίας των νευρώνων, παντελώς άγνωστος!

Δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιο ηλεκτρικό ή χημικό αλφάβητο, όπως συμβαίνει στον γενετικό κώδικα, βάσει του οποίου να οικοδομούνται οι πληροφορίες που μεταδίδουν οι νευρώνες.

Κάποιοι υποστηρίζουν ότι το μεγαλείο της ανθρώπινης νοημοσύνης “αναδύεται” μέσα από την πολυπλοκότητα των νευρώνων .

Είναι όμως δυνατόν οι ηλεκτροχημικές αλληλοεπιδράσεις των νευρώνων να έχουν άυλα πνευματικά αποτελέσματα, όπως νοήματα, συναισθήματα, φαντασία, δημιουργικότητα….

Είναι άραγε η επιστημονική μέθοδος αρμόδια για τη διερεύνηση της πνευματικής υπόστασης του ανθρώπου;

Μήπως εδώ ο λόγος ανήκει στην υψηλή διδασκαλία της θεολογικής ανθρωπολογίας;

Νους, διάνοια, εγκέφαλος.

Στην εκκλησιαστική ορολογία νους ονομάζεται η ανώτερη δύναμη της ψυχής, που επικοινωνεί με το θείο και παράγει νοήματα.

Η διάνοια αποτελεί ενέργεια του νου, που επεξεργάζεται τα νοήματα με τη βοήθεια του εγκεφάλου.

“Ο νους κινεί την διάνοιαν, η οποία κινεί τον εγκέφαλο και δια του εγκεφάλου το σώμα.”

Ο νους κυβερνά το σώμα μέσω του εγκεφάλου και πληροφορείται τα σχετικά με το σώμα από τον εγκέφαλο, ο οποίος επεξεργάζεται τα ερεθίσματα των αισθήσεων.

Εκεί έξω από τον εγκέφαλο, κατοικεί ο πραγματικός εαυτός μας με τα βιώματα, τις αναμνήσεις, τις αρετές και τις κακίες, όλα αυτά που θα μας συνοδεύουν και μετά τη φθορά του σώματος.

Ο εγκέφαλος είναι μάλλον άδειος από όλα αυτά.

Χρησιμοποιώντας μια απλουστευμένη εικόνα, θα λέγαμε ότι ο εγκέφαλος μοιάζει με μεγαλειώδη επεξεργαστή, ο οποίος υπακούει στον εξωτερικό επεξεργαστή που λέγεται νους.

Και στους υπολογιστές ο νους (ο προγραμματιστής) έξω από το κουτί είναι!

Η προσπάθεια μελέτης του εγκεφάλου έχει οπωσδήποτε τεράστια σημασία.

Αν όμως φιλοδοξούμε να βρούμε μέσα στους νευρώνες αυτά που συνιστούν την πνευματική μας ύπαρξη, μάλλον θα απαγοητευθούμε.

Πηγή : Περιοδικό η δράση μας. – Βασιλείου Πετρουλέα Δρ. φυσικού τ. Διευ/ ντή ερευνών Ε.ΚΕ.Φ.Ε. “Δημόκριτος

Με Εκτίμηση

Δημήτριος Μητρόπουλος