ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Γράφει : Ο Δημήτριος Μητρόπουλος  Αντ/γος ε.α.

Επιτ. Υπαρχηγός. ΕΛ.ΑΣ. Πτυχ. Νομικής και Δημ. Δικαίου και Πολ. Επιστημών Νομικής Σχολής Αθηνών.

Συγγραφέας, Μέλος της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων.

Το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, αποτελείται από τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό, οι οποίοι προστατεύονται από το κρανίο και την σπονδυλική στήλη αντίστοιχα.

Αποτελούν τα κύρια κέντρα, όπου γίνεται η διαπλοκή, η συσχέτιση και η ολοκλήρωση των νευρικών πληροφοριών.

Το νευρικό σύστημα αποτελεί το σύστημα που ρυθμίζει και ελέγχει την λειτουργία, όλων των οργάνων του ανθρώπινου σώματος, καθώς επίσης και την μεταξύ τους αρμονική συνεργασία.

Αποτελεί επίσης την έδρα των ψυχικών λειτουργιών και επιπλέον μέσω των αισθητήρων οργάνων, (μάτι, αυτί, δέρμα, γλώσσα, μύτη), συμβάλλει στην αντίληψη του περιβάλλοντος, από τον άνθρωπο.

Αποτελείται κυρίως από εξειδικευμένα κύτταρα, τους νευρώνες, των οποίων η λειτουργία είναι να υποδέχονται αισθητικά ερεθίσματα και να τα μεταφέρουν στα εκτελεστικά όργανα, δηλαδή τους μύες και τους αδένες.

Οι πληροφορίες για τις μεταβολές αυτές, συλλέγονται από τους υποδοχείς και μεταβιβάζονται στο κεντρικό νευρικό σύστημα.

Τα όργανα του νευρικού συστήματος, είναι ο εγκέφαλος και ο νωτιαίος μυελός, που αποτελούν το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα.

Το νευρικό σύστημα, αποτελεί την ακρογωνιαία βάση και το θεμελιώδες μέσο, με το οποίο ο άνθρωπος αποκτά την ικανότητα, να προσλαμβάνει, να κωδικοποιεί, να συγκρατεί και να αντιδρά στα περιβαλλοντικά σήματα – ερεθίσματα, για να πετύχει την προσαρμογή και επιβίωση του.

Το νευρικό σύστημα αποτελείται, από τρία βασικά τμήματα :

Το κεντρικό, το περιφερειακό και το αυτόνομο κεντρικό σύστημα.

Το κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ) :

Αποτελείται από τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό, που βρίσκονται προστατευμένοι, μέσα στην κρανιακή κοιλότητα και μέσα στη σπονδυλική στήλη αντίστοιχα.

Ο εγκέφαλος έχει βάρος 1300-1400 γραμμάρια στον άνδρα και 1200-1300 στην γυναίκα.

Ο εγκέφαλος και ο νωτιαίος μέλος, αποτελούνται, από 100 περίπου δισεκατομμύρια νευρικά κύτταρα ή νευρώνες, οι οποίοι συνεργάζονται συντονισμένα και οργανωμένα, για τη διαμόρφωση της συμπεριφοράς του ανθρώπινου οργανισμού (Kaplan 1995, kandel 1997 κ.ά.).

Το περιφερειακό (νευρικό σύστημα ΠΝΣ) :

Είναι μια ομάδα νευρώνων που αποτελείται, από τις εγκεφαλικές συζυγίες, τα νωτιαία νεύρα και τα περιφερειακά γάγγλια.

Το περιφερειακό νευρικό σύστημα μεταφέρει αισθητηριακές πληροφορίες, στο κεντρικό νευρικό σύστημα και άγει κινητικές εντολές, από αυτό προς τα μέρη, τα άκρα του ανθρώπινου σώματος. (Kaplan 1995 136 – 140 και purves 1997 8-9).

Το αυτόνομο ή φυτικό νευρικό σύστημα (ΑΝΣ) :

Ονομάζεται έτσι γιατί λειτουργεί, ανεξάρτητα από τη βούληση του ατόμου και ρυθμίζει τις λειτουργίες, που παρατηρούνται και στα φυτά.

Τις “φυτικές” λειτουργίες, δηλαδή την αναπνοή, την κυκλοφορία την πέψη και την αφομοίωση των τροφών.

Το ΑΝΣ είναι μια ομάδα νευρώνων που δέχεται πληροφορίες, από μια σειρά εσωτερικών οργάνων, όπως η καρδιά και τα σπλάχνα και στέλνει εντολές σε αυτά.

Αποτελείτε από δύο μέρη :

Το Συμπαθητικό και το Παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα.

Το Συμπαθητικό νευρικό σύστημα, προετοιμάζει το σώμα, για τις αντιδράσεις “ετοιμότητας, φυγής ή τάξης”.

Για παράδειγμα, η δράση του συμπαθητικού, έχει ως αποτέλεσμα τη διαστολή της κόρης του οφθαλμού.

Αυξάνει τον καρδιακό ρυθμό και τον ρυθμό της αναπνοής και μειώνει την δραστηριότητα του πεπτικού συστήματος.

Το Παρασυμπαθητικό επιτελεί λειτουργίες, που γενικά είναι αντίθετες ή εξισορροπητικές του συμπαθητικού.

Έχει σκοπό την εξοικονόμηση ενέργειας.

Η νευροανατομική οργάνωση του ανθρώπινου εγκεφάλου :

Οι νευροεπιστήμονες διακρίνουν το ΚΝΣ του ενήλικου, σε επτά ανατομικές περιοχές :

α) νωτιαίος μυελός, β) προμήκης μυελός, γ) γέφυρα, δ) παρεγγεφαλίδα, ε) μέσος εγκέφαλος, στ) διάμεσος εγκέφαλος, και εγκεφαλικά ημισφαίρια.

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος αποτελείται από τρία μεγάλα τμήματα :

Τον πρόσθιο εγκέφαλο, τον μέσο εγκέφαλο και τον οπίσθιο εγκέφαλο.

Το νευρικό σύστημα μαζί με το σύστημα των ενδοκρινικών αδένων, συμβάλλουν στη διατήρηση σταθερού εσωτερικού περιβάλλοντος.

Ελέγχουν και συντονίζουν τις λειτουργίες των υπολοίπων συστημάτων του οργανισμού.

Ο οργανισμός πρέπει να αντιλαμβάνεται και να αντιδρά ανάλογα στις μεταβολές του περιβάλλοντος.

Οι πληροφορίες για τις μεταβολές αυτές συλλέγονται, από τους υποδοχείς και μεταβιβάζονται στο κεντρικό νευρικό σύστημα.

Μετά την επεξεργασία το κεντρικό νευρικό σύστημα, δίνει τις κατάλληλες εντολές στους μυς και τους αδένες.

Με αυτόν τον τρόπο δίνεται ή δυνατότητα στον οργανισμό να προσαρμόζει τις λειτουργίες του, ανάλογα με τις μεταβολές του περιβάλλοντος, απαραίτητη προϋπόθεση για την επιβίωση του.

Πηγή : Γνωστική Νευροεπιστήμη και Εκπαιδευτική πράξη. (Συγγραφέας : Εμμανουήλ Κολιάδης, Καθηγητής. Πανεπ. Αθηνών. – Βικιπαίδια.

 

Με εκτίμηση

Δημήτριος Μητρόπουλος