ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ
Γράφει : Ο Δημήτριος Μητρόπουλος Αντ/γος ε.α.
Επιτ. Υπαρχηγός. ΕΛ.ΑΣ. Πτυχ. Νομικής και Δημ. Δικαίου και Πολ. Επιστημών Νομικής Σχολής Αθηνών.
Συγγραφέας. Μέλος της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων.
ΟΡΙΣΜΟΣ
Στα Ελληνικά ο όρος ” δημόσιες σχέσεις “προήλθε από μετάφραση του Αγγλοσαξωνικού όρου ” PUBLIC RELATIONS “γι’ αυτό και αμφισβητήθηκε και αμφισβητείται από πολλούς ακόμη η σωστή απόδοση , με την δικαιολογία ότι ο όρος ” δημόσιες σχέσεις ” στα ελληνικά δεν εκφράζει τα ίδια πράγματα και δεν περιλαμβάνει ο όρος “PUBLIK PELATIONS “.
Πολλοί επεχείρησαν ν’ αντικαταστήσουν τον όρο ” δημόσιες σχέσεις “με τον αντίστοιχο” ανθρώπινες σχέσεις”, αλλά πολύ γρήγορα αντιλήφθηκαν ότι και ο όρος αυτός ήταν ελλιπής.
Νομίζουμε ότι το να σκοτίζεται κανείς με την αναζήτηση ακριβών όρων , για να εκφράσουν μια τόσο πλατειά δραστηριότητα είναι ματαιοπονία και προσπάθεια χωρίς ουσία. Οι άνθρωποι δίνουν τις έννοιες που θέλουν στους όρους και τους επιβάλλουν.
Το ίδιο είχε συμβεί και όταν επρόκειτο να υιοθετηθεί ο όρος τουρισμός. Δοκιμάστηκαν πολλοί άλλοι όροι όπως ” περιηγητικός” κ.λ.π., για να επανέλθουμε στον ” Τουρισμός”, ο οποίος σήμερα δεν εκφράζει μόνο τους περιηγητές, αλλά περιλαμβάνει και κάθε δραστηριότητα που εξυπηρετεί τον τουρισμό.
Ο STEPHEN PITZCERALD έλεγε: “Η δυσχέρεια του ” ΡUBLIC RELATIONE “δεν έγκειται στο ότι δεν έχει καμμία σημασία , αλλά στο ότι σημαίνει πολλά διαφορετικά πράγματα μαζί.”
Αυτό ακριβώς επισημαίνει την ποικιλία και την ευρύτητα των εννοιών που εκφράζει ο όρος και στα ξένα.
Χαρακτηριστικό είναι ότι στις Η.Π.Α. είχε διατυπωθεί μεταξύ άλλων και η άποψη ότι ” δημόσιες σχέσεις ” είναι απλά η τέχνη του να παρακινήσει τους ανθρώπους να κάνουν δουλειές μαζί σου.”
Βεβαίως δημόσιες σχέσεις δεν μπορεί και δεν είναι αυτό. Αντίθετα σ’ αυτές πρέπει να αναζητηθεί μια ιδιαιτέρως ηθικοπλαστική προοπτική , η οποία βασίζεται σε μια γενικότερη ενημέρωση με πλήρη ειλικρίνεια και αντικειμενικότητα , από όλους και προς όλους ώστε , κατά την έκφραση του DAVAUT προέδρου της εταιρείας πετρελαίων Σέελ ” να αποκαθίσταται η αλήθεια εκεί όπου διεισδύουν το σφάλμα και το ψεύδος .”
Εξ αιτίας όλων αυτών των τάσεων και ασαφειών , έχουν διατυπωθεί κατά καιρούς διάφοροι ορισμοί. Πάντως μπορούμε να πούμε πως οι δημόσιες σχέσεις χρησιμοποιούν σαν κατευθυντήρια ιδέα την έννοια του γενικού ενδιαφέροντος χρήσιμη πληροφορία με ΠΝΕΥΜΑ ΑΝΙΔΙΟΤΕΛΕΙΑΣ. ΚΑΙ ΑΦΙΛΟΚΕΡΔΩΣ.
Κατωτέρω παραθέτουμε μερικούς από τούς ορισμούς, πού έχουν δοθεί για τις ΔΗΜΟΣΙΕΣ. ΣΧΕΣΕΙΣ:
1_ Κατά το Αγγλικό Ινστιτούτο Δημοσίων σχέσεων ” δημόσιες σχέσεις ” είναι μια επί ειλικρινούς βάσεως , ηθελημένη προγραμματισμένη διαρκής προσπάθεια , για την δημιουργία και διατήρηση αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ μελών ενός οργανισμού ως και τούτου , με το ευρύτερο κοινό.
2_ Κατά τον LOUIS. SALLERON ” δημόσιες σχέσεις είναι το σύνολο των μέσων τα οποία χρησιμοποιούνται , από τις επιχειρήσεις για τη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης στο προσωπικό τους , στους κύκλους με τους οποίους έχουν σχέσεις και γενικά με το κοινό , προς το σκοπό να ενισχύσουν την δραστηριότητά τους και να ευνοήσουν την ανάπτυξή τους .Σε τελευταία ανάλυση είναι το αρμονικό σύνολο των κοινωνικών σχέσεων οι οποίες γεννώνται από την οικονομική δραστηριότητα μέσα σ’ ένα κλίμα ειλικρίνειας και αλήθειας.
3_ Κατά το PUBLIC. RELAΤIONS. NEWS ” δημόσιες σχέσεις είναι, η δραστηριότητα σε επίπεδο διοικήσεως, η οποία σταθμίζει τις απόψεις και τις τάσεις του κοινού, συντονίζει και εναρμονίζει την πολιτική και τους τρόπους ενέργειας ενός ατόμου η’ ενός οργανισμού , σύμφωνα με το κοινό συμφέρον και εκτελεί μια προγραμματισμένη δραστηριότητα με σκοπό να επιτύχει την κατανόηση και την αποδοχή του κοινού.
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ.
Οι Δημόσιες Σχέσεις σαν φιλοσοφία της Διοικητικής, είναι στατική ενέργεια, αναφέρεται σε γενικές αρχές ,που κατευθύνουν την Διοίκηση και είναι τρόπος συμπεριφοράς κάθε προσώπου εργαζομένου μέσα στην επιχείρηση, στον οργανισμό, τη Δημόσια Υπηρεσία κ.λ.π.
Οι Δημόσιες σχέσεις, σαν ειδική επιτελική λειτουργία, είναι δυναμική ενέργεια, για την εκτέλεση της οποίας η Διοίκηση μπορεί και πρέπει να προσλάβει ειδικούς λειτουργούς.
Ο όρος ” Δημόσιες Σχέσεις ” συχνά χρησιμοποιείται εσφαλμένα, για τμήματα των ενεργειών ή λειτουργιών τους, όπως η δημοσιότητα, η ενημέρωση, η επικοινωνία κ.λ.π. Οι ενέργειες αυτές μπορεί να αποτελούν τμήματα του συνόλου, αλλά η άθροισή τους δεν συνθέτει το σύνολο. Τα τμήματα αυτά αποτελούν τα μέσα, τα εργαλεία και δεν ταυτίζονται , με την έννοια των Δημοσίων σχέσεων.
Η σύγχυση θα ξεπεραστεί , αν κατανοηθεί καλά η βασική και κεφαλαιώδης διαφορά ανάμεσα στις Δημόσιες Σχέσεις σαν μια νέα φιλοσοφία της Διοικητικής και των Δημοσίων Σχέσεων, σαν μια ειδική επιτελική λειτουργία της Διοίκησης.
Όταν μιλάμε σήμερα για Δημόσιες Σχέσεις μιας επιχείρησης, οργανισμού κ.λ.π., με το κοινό, εννοούμε την Διοικητική λειτουργία της επιχείρησης ή του οργανισμού κ.λ.π., η οποία με βάση κάποιο σχέδιο και σύστημα, δημιουργεί και διατηρεί την αμοιβαία κατανόηση, μεταξύ της επιχείρησης ή του οργανισμού ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ.
Την βαθύτερη όμως φιλοσοφία της θέσης των επιχειρηματιών απέναντι στους εργαζόμενους την εκφράζουν τα λόγια του Προέδρου της CENERAL. POODS , ο οποίος μιλώντας σε συνέδριο επιχειρηματιών είπε μεταξύ άλλων και τα εξής …….
“Μπορείτε να εξαγοράσετε το χρόνο του ανθρώπου και τη φυσική παρουσία του σ’ ένα ορισμένο χώρο. Μπορείτε επίσης να εξαγοράσετε έναν ορισμένο αριθμό μυϊκών κινήσεων την ώρα ή την ημέρα.
Εκείνο όμως που δε μπορείτε να εξαγοράσετε, είναι ο ενθουσιασμός, η αφοσίωση, η πρωτοβουλία, η ψυχική και η πνευματική ανάταση. Κερδίσατε τα τελευταία αυτά”…..
Η προσέγγιση, η επικοινωνία και η δημιουργία κλίματος συμπάθειας του κοινού για την επιχείρηση ή τον οργανισμό, επιδιώκεται με κάθε πρόσφορο τρόπο και αποτελεί σταθερή και διαρκή προσπάθεια μέσω των ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ.
Σας ευχαριστώ
Δημήτριος Μητρόπουλος