ΙΣΟΤΗΤΑ
Γράφει : Ο Δημήτριος Μητρόπουλος Αντ/γος ε.α.
Επιτ. Υπαρχηγός. ΕΛ.ΑΣ. Πτυχ. Νομικής και Δημ. Δικαίου και Πολ. Επιστημών Νομικής Σχολής Αθηνών.
Συγγραφέας, Μέλος της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων.
Η Αρχή της Ισότητας είναι η κατάσταση, στην οποία όλα τα άτομα σε μια συγκεκριμένη κοινωνία, έχουν ίσα δικαιώματα και ελευθερίες.
Συμπεριλαμβάνονται στην ισότητα τα πολιτικά δικαιώματα και οι ισότητες ευκαιριών.
Είναι δε η βασική αρχή, για το δημοκρατικό πολίτευμα.
Σύμφωνα με τις αρχές της ισότητας, σε μια κοινωνία, θα πρέπει να τηρούνται οι αξίες της ισονομίας (ισότητα των ανθρώπων απέναντι στο νόμο), της ισοπολιτείας (ίση πρόσβαση και συμμετοχή όλων στα δημόσια αξιώματα και τις αρχές).
Της Ισοκρατίας (το κράτος ανήκει εξ’ ολοκλήρου σε όλους τους πολίτες) και της ισηγορίας (ελευθερία του λόγου).
Η κοινωνική ισότητα απαιτεί την απουσία επιβεβλημένων ορίων κοινωνικής τάξης ή κάστας και την ίση αντιμετώπιση, σε άτομα με διαφορετικά χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τις αρχές αυτές, όλοι οι άνθρωποι είναι ισάξιοι, ανεξαρτήτου φύλου, εθνικότητας, ηλικίας, κοινωνικής τάξης, εισοδήματος, γλώσσας, θρησκείας, ιδεολογίας και της κατάστασης της υγείας του.
Στην αρχαία Ελλάδα απαντώνται διάφορες μορφές δουλείας. Για την ακρίβεια ανάμεσα στον ελεύθερο πολίτη και το δούλο υπήρχαν κατηγορίες πολιτών.
Οι σκλάβοι στην Αθήνα αποτελούσαν περιουσία του αφέντη τους (ή του κράτους), που μπορούσε να τους μεταχειριστεί, όπως έκρινε σωστό.
Μπορούσε να τους δώσει, πουλήσει, νοικιάσει ή κληροδοτήσει.
Οι δούλοι είχαν ελάχιστα δικαιώματα στις δίκες και πάντα αντιπροσωπεύονταν από τον κύριό τους .
Κάποιο παράπτωμα, που θα τιμωρούταν με πρόστιμο, για έναν ελεύθερο πολίτη, για κάποιο δούλο θα σήμαινε μαστίγωμα.
Η αναλογία φαίνεται πως ήταν, ένα χτύπημα ανά δραχμή.
Τα ίσα δικαιώματα συνήθως επιμερίζονται, σε τρεις γενικές κατηγορίες :
- Τα ανθρώπινα δικαιώματα, δηλαδή τα δικαιώματα που αφορούν, από κοινού όλους τους ανθρώπους.
- Τα αστικά δικαιώματα, δηλαδή τα δικαιώματα που αφορούν από κοινού όλους τους υπηκόους ενός κράτους.
- Τα δικαιώματα των γυναικών, δηλαδή τα δικαιώματα που αφορούν τις σχέσεις, μεταξύ γυναικών και ανδρών.
Οι άνθρωποι είναι ίσοι, αλλά και διαφορετικοί. Πιο συγκεκριμένα είναι ίσοι στα δικαιώματα ζωής, αξιοπρέπειας, περιουσίας, παιδείας, εργασίας, κ.λ.π.
Τα παραπάνω δικαιώματα είναι κατοχυρωμένα από νομοθετικές διατάξεις σε όλα τα πολιτισμένα κράτη.
Αντίθετα οι άνθρωποι είναι διαφορετικοί σε μια σειρά από εξωτερικά – σωματικά χαρακτηριστικά, όπως το φύλο, το χρώμα του δέρματος, των μαλλιών και των ματιών, αλλά και πολιτιστικά. Όπως είναι η γλώσσα, η θρησκεία, τα ήθη, τα έθιμα, και ο τρόπος ζωής.
Επομένως η ισότητα και η διαφορετικότητα, δεν είναι πράγματα αντιφατικά αλλά συμπληρωματικά.
Αξιοσημείωτο είναι ότι στο παρελθόν υπήρχαν στερεότυπα και προκαταλήψεις, που οδηγούσαν στη ρατσιστική αντιμετώπιση της διαφορετικότητας.
Ακόμη υπήρχε η αυτοπεποίθηση, ότι η διαφορετικότητα έχει αποκλειστικά βιολογική βάση.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι χρειάστηκαν πολλοί αγώνες για να επικρατήσει ως βασικό θέμα του Ευρωπαϊκού πολιτισμού, η αρχή της ισότητας, η οποία είναι ενσωματωμένη και κατοχυρωμένη στα συντάγματα και την νομοθεσία των περισσότερων ευρωπαϊκών κρατών.
Συμπερασματικά, η αρχή της ισότητας ισχύει για όλους τους ανθρώπους.
Όλοι οι άνθρωποι έχουν ίσα δικαιώματα, αφού έχει καταρριφθεί οποιαδήποτε έννοια φυλετικού κοινωνικού ρατσισμού.
Πιο συγκεκριμένα με τη λέξη ισότητα, εννοούμε την ισότητα ενώπιον του νόμου, στην εύρεση εργασίας, στο δικαίωμα ίδιας αμοιβής, στην εκπαίδευση, ίδιας περίθαλψης.
Ιδίων δικαιωμάτων στην ελευθερία της έκφρασης και της σκέψης και ίδια πολιτικά δικαιώματα.
Επιπλέον, όλοι έχουν σεβασμό στην ελευθερία, στην αξιοπρέπεια, στην περιουσία και κυρίως στη ζωή.
Το κράτος είναι αναγκαίο να μεριμνά για τους ανθρώπους, που ξεκινάνε από διαφορετική οικονομική βάση.
Να τους δώσει τα εφόδια, για έναν ίσο αγώνα απέναντι σε συνανθρώπους, που έχουν τα ίδια ταλέντα μ’ αυτούς αλλά ανήκουν στις “υψηλότερες τάξεις”.
Προκειμένου λοιπόν, να έχουμε μια αξιοκρατική κοινωνία, θα πρέπει η επιτυχία και η αποτυχία ενός ατόμου να αποτελούν “προσωπικά” του επιτεύγματα.
Αλλά και η προσπάθειά του αυτή, να είναι απαλλαγμένη από οικονομικά και κοινωνικά εμπόδια.
Με εκτίμηση
Δημήτριος Μητρόπουλος