ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Η ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΤΡΙΠΟΛΙΤΣΑΣ

Γράφει : Ο Δημήτριος Μητρόπουλος  Αντ/γος ε.α.

Επιτ. Υπαρχηγός. ΕΛ.ΑΣ. Πτυχ. Νομικής και Δημ. Δικαίου και Πολ. Επιστημών Νομικής Σχολής Αθηνών.

Συγγραφέας, Μέλος της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων.

Καθοριστικό ρόλο στην πορεία της Ελληνικής Επανάστασης, αποτέλεσε η πολιορκία της Τρίπολης, στις 23 Σεπτεμβρίου του 1821.

Η Τριπολιτσά την εποχή εκείνη, ήταν το πιο σημαντικό διοικητικό, στρατιωτικό και οικονομικό κέντρο της Πελοποννήσου και μεγάλης στρατηγικής σημασίας.

Ήλεγχε όλους τους δρόμους, προς τις μεγάλες πόλεις του Μοριά. Ήταν καλά οχυρωμένη με τοίχους και πύργους, με διπλές πολεμίστρες, είχε όμως το μειονέκτημα ότι ήταν πεδινή και σε περίπτωση ανάγκης, δεν μπορούσε να λάβει ενισχύσεις από τη θάλασσα.

Οι καπεταναίοι των ελληνικών δυνάμεων και μάλιστα ο Κολοκοτρώνης, είχαν αντιληφθεί την εξαιρετική σημασία που θα είχε για την Επανάσταση, η άλωση της Τριπολιτσάς.

Η συστηματική πολιορκία της Τριπολιτσάς, άρχισε με τον ερχομό του Δημητρίου Υψηλάντη στην Πελοπόννησο, στο στρατόπεδο Τρικόρφου, στις 2 Ιουλίου.

Οι αγωνιστές που είχαν στρατοπεδεύσει γύρω από την Τριπολιτσά ήταν μοιρασμένοι σε τέσσερα μεγάλα σώματα, με αρχηγούς τους, Κολοκοτρώνη, Μαυρομιχάλη, Αναγνωσταρά και Γιατράκο.

Διοικητής της Πελοποννήσου την εποχή εκείνη ήταν ο Χουρσίτ Πασσάς, που εκείνο τον καιρό ήταν απασχολημένος στην Ήπειρο εναντίον του Άλλη Πασσά.

Όταν έμαθε για την πολιορκία, έστειλε στην Τριπολιτσά 3500 στρατιώτες, υπό τον Κεχαγιά μπέη. Η δύναμη των ενόπλων ήταν 10.000. Αλβανοί, Ασιάτες και Οθωμανοί της Πελοποννήσου.

Ο Κολοκοτρώνης που βρισκόταν στα Τρίκορφα και αντιλήφθηκε την κρισιμότητα της μάχης, διέταξε να ειδοποιηθούν οι Οπλαρχηγοί που βρίσκονταν κοντά και να καταλάβουν τα αμπέλια και την “γράνα”.

Πριν ακόμη να προλάβουν, να πάρουν θέσεις βρέθηκαν ανάμεσα σε δύο τουρκικά στρατεύματα. Από την μια ο Κεχαγιάμπεης που επέστρεψε, με όσα είχα λεηλατήσει κι από την άλλη ο αδελφός του Αλή Βενής, που είχε βγει από την Τριπολιτσά με σημαντική δύναμη, για να του εξασφαλίσει την επιστροφή στην πόλη.

Ο Κολοκοτρώνης χώρισε τον στρατό του σε δύο τμήματα, πλάτη με πλάτη, που άρχισαν να αποκρούουν τις επιθέσεις των δύο τουρκικών τμημάτων με πεισματικές επιθέσεις.

Για να παραπλανήσει δε τους Τούρκους της Τριπολιτσάς να μη στείλουν ενισχύσεις στη Γράνα, ειδοποίησε τον Υψηλάντη, τον Αναγνωσταρά και τον Γιατράκο να πλησιάσουν, όσο μπορούσαν την πολιορκημένη Τριπολιτσά, για να δώσουν την εντύπωση, πως ετοίμαζαν γενική έφοδο.

Συγχρόνως έστειλε ενισχύσεις προς το τμήμα του Νταγρέ, κι έτσι οι Τούρκοι βρέθηκαν εγκλωβισμένοι μεταξύ των Ελληνικών δυνάμεων.

Η κατάσταση έγινε δύσκολη για τους Τούρκους που ακούγοντας τους τουφεκισμούς της Τριπολιτσάς, φοβήθηκαν πως θα αποκλειστούν έξω από το τείχος της.

Γι’ αυτό προσπάθησαν να διαφύγουν από τη Γράνα, κτυπήθηκαν όμως από τους Έλληνες, ακόμη και με σπαθιά. Οι απώλειες των Τούρκων ήταν μεγάλες σε άνδρες (400 στρατιώτες και κάποιοι αξιωματικοί), πολεμοφόδια και λάφυρα είδη διατροφής και ζώα), ενώ οι Έλληνες, είχαν μόνο 2 σκοτωμένους και 5-6 τραυματίες.

Μετά τη μάχη της Γράνας οι Τούρκοι πανικόβλητοι κλείστηκαν μέσα στο τείχος. Η πείνα, η επιδημία τύφου που ενέσκηψε και οι διχόνοια μεταξύ Τούρκων και Αλβανών του Χουρσίτ, που επεδίωκαν τον συμβιβασμό με τους Έλληνες, οδήγησαν στην γρήγορη παράδοση της Τριπολιτσάς.

Έτσι οι Τούρκοι πιεζόμενοι από την ανάγκη, ζήτησαν διαπραγματεύσεις.

Στις 15 Σεπτεμβρίου άρχισαν οι διαπραγματεύσεις. Οι Αλβανοί του Χουρσίτ, που ήταν προσκείμενοι, στον Αλή Πασά της Ηπείρου σύναψαν, ξεχωριστή συμφωνία με τους Έλληνες. Αυτό δημιούργησε αναστάτωση στην πόλη.

Το εκμεταλλεύτηκαν αυτό πενήντα άνδρες, που με δική τους πρωτοβουλία, ανέβηκαν στο τείχος πατώντας ο ένας επάνω στους ώμους του άλλου, άνοιξαν την πύλη και ύψωσαν την ελληνική σημαία.

Κατόπιν άνοιξαν κι άλλες πύλες και όλοι οι στρατοπεδευμένοι γύρω από το τείχος εισήχθησαν στην πόλη, και τα γεγονότα που ακολούθησαν ήταν τρομακτικά.

Η σφαγή ήταν ανηλεής και οι ιστορικοί δίνουν διάφορες ερμηνείες, για τα αίτια των θλιβερών αυτών γεγονότων.

Τέλος, σύμφωνα με σύγχρονους Έλληνες ιστορικούς, με την άλωση της Τριπολιτσάς “Η επανάσταση εξυψώνεται στη συνείδηση όλων των Ελλήνων, αλλά και προχωρά ουσιαστικά και παίρνει καθολικότερο χαρακτήρα”.

Η δε πτώση της αποτελεί “σταθμό για την εδραίωση και την πορεία του αγώνα”, που οδήγησε στην παλιγγενεσία του Ελληνικού Έθνους.

Σας ευχαριστώ

Δημήτριος Μητρόπουλος