ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ (384 – 332 π. Χ.)

Γράφει : Ο Δημήτριος Μητρόπουλος  Αντ/γος ε.α.

Επιτ. Υπαρχηγός. ΕΛ.ΑΣ. Πτυχ. Νομικής και Δημ. Δικαίου και Πολ. Επιστημών Νομικής Σχολής Αθηνών.

Συγγραφέας, Μέλος της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων.

Ο Αριστοτέλης γεννήθηκε το έτος 384 π.χ. στα αρχαία Στάγειρα της Χαλκιδικής. Ο Πατέρας του Νικόμαχος, ήταν γιατρός του βασιλιά της Μακεδονίας Αμύντα του Γ’. Η μητέρα του Φαιστιάδα καταγόταν από τη Χαλκίδα.

Ο Αριστοτέλης πρόωρα ορφάνεψε από πατέρα και μητέρα και την κηδεμονία του ανέλαβε, ο φίλος του πατέρα του Πρόξενος, που ήταν εγκατεστημένος στον Αταρναία της μικρασιατικής Αιολίδος, απέναντι από τη Λέσβο.

Σε ηλικία 17 ετών, τον έστειλε το 367 π.χ. στην Αθήνα και σπούδασε στην Ακαδημία του Πλάτωνα, επί 20 χρόνια, μέχρι τη χρονιά, που πέθανε ο δάσκαλός του 347 μ.χ.

Το 342π.χ. τον προσκάλεσε ο Φίλιππος στη Μακεδονία, για να αναλάβει, τη διαπαιδαγώγηση του γιου του Αλέξανδρου, που ήταν τότε, 13 ετών.

Έμεινε στη Μακεδονική αυλή έξι χρόνια και φρόντισε να δώσει στον Αλέξανδρο, το πανελλήνιο πνεύμα και χρησιμοποίησε ως παιδευτικό όργανο, τα Ομηρικά έπη.

Το 335 π.χ. ο Αριστοτέλης πήγε στην Αθήνα και ίδρυσε δική του Φιλοσοφική Σχολή, κατά τα πρότυπα της Πλατωνικής Ακαδημίας.

Τα μαθήματα για τους προχωρημένους μαθητές γίνονταν το πρωί (“εωθινώς περίπατος”) και για τους αρχάριους το απόγευμα (“περί το δειλινόν”, δειλινός περίπατος”).

Η πρωϊνή διδασκαλία, ήταν καθαρά φιλοσοφική (“ακροαματική”). Η απογευματινή “ρητορική” και “εξωτερική “.

Ο Αριστοτέλης, δεν έδειξε ενδιαφέρον στη δημοσίευση των έργων του, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν σήμερα πολλά από αυτά.

Οι Αλεξανδρινοί υπολόγιζαν, ότι ο Αριστοτέλης έγραψε 400 περίπου συνολικά βιβλία. Από αυτά σώθηκε μόνο η Αθηναίων Πολιτεία, σε ‘ναν πάπυρο που βρέθηκε στην Αίγυπτο.

Ο Διογένης ο Λαέρτιος υπολόγισε το έργο του σε στίχους και βρήκε, ότι έφταναν 445,270 στίχους.

Μεγάλο μέρος του έργου του χάθηκε. Ο κατάλογος του Ησύχιου περιλαμβάνει 197 τίτλους συγγραφών και ουσιαστικά συμπίπτει, με τον κατάλογο του Διογένη Λαέρτη.

Μερικά από τα έργα του :

_ Ηθικά : “Ηθικά Ευδήμεια “(βιβλία 7) , “Ηθικά μεγάλα “(βιβλία 2) , “Ηθικά Νικομάχεια” (βιβλία 10)

_ Φυσικά ή όργανον : Έξι(6) πραγματείες που αποτελούν την αιώνια δόξα του φιλοσόφου, γιατί πρώτος αυτός διατύπωσε τους νόμους της ανθρώπινης νόησης και τους τρόπους του συλλογισμού.

_ Βιολογικά : Με τα έργα αυτά έγινε ο δημιουργός της Φυσικής επιστήμης, της ζωολογίας, και της συγκριτικής ανατομίας.

_ Περί Ψυχολογίας : “Περί ψυχής” βιβλία 3, “Περί αισθήσεων και αισθητών”, “Περί μνήμης και αναμνήσεως” κ.λ.π.

Εκτός από τη γνώμη του, σχετική με τις “ιδέες” του Πλάτωνα, ο Αριστοτέλης υποστηρίζει, ότι σκοπός των ανθρωπίνων ενεργειών, είναι η ευδαιμονία, την οποία ορίζει ως ενέργεια σύμφωνη με την αρετή.

Συμπλήρωμα της αρετής είναι και τα αγαθά του σώματος (δύναμη, υγεία, ομορφιά) και τα αγαθά της τύχης (πλούτος, ευγενική καταγωγή κ.λ.π.).

Η αρετή, όταν κυριαρχεί στα πάθη και στις ορμές, τα ρυθμίζει, παίζοντας το ρόλο του μέτρου, ανάμεσα στις δύο ακρότητες, δηλαδή στην υπερβολή και την έλλειψη.

Οι απόψεις του Αριστοτέλη για τις γυναίκες, επηρέασαν την επιστήμη, τη φιλοδοξία και την θεολογία επί αιώνες, διαμόρφωσαν την ιστορία των γυναικών και από αυτές αντλήθηκαν στη Δύση πολλά, από τα επιχειρήματα που χρησιμοποιήθηκαν, για να υποστηρίξουν την κατωτερότητα των γυναικών και την πολιτική κυριαρχία τους, από τους άνδρες.

Τον Μάϊο του 347, η Ακαδημία έκλαψε την απώλεια του Πλάτωνα, ο οποίος πέθανε σε ηλικία 80 ετών.

Αμέσως μετά ο Αριστοτέλης, εγκατέλειψε και την Ακαδημία και την Αθήνα, επειδή η ψυχή του γέμισε πίκρα και απογοήτευση.

Τη θέση του, στη Διεύθυνση της Σχολής την πήρε όχι αυτός, ο πιο άξιος μαθητής του, αλλά ο Σπεύσιππος, ο ανεψιός του Πλάτωνα από την αδελφή του.

Πήγε και εγκαταστάθηκε στην Άσσο, μια πόλη στην παραλία της Μικράς Ασίας, απέναντι από τη Λέσβο.

Το 345 π.χ. ο Αριστοτέλης, πέρασε απέναντι στη Λέσβο και εγκαταστάθηκε στη Μυτιλήνη, όπου έμεινε και δίδαξε μέχρι το 342 μ.χ.

Το 322 π.χ. πέθανε στη Χαλκίδα από στομαχικό νόσημα, μέσα σε θλίψη και μελαγχολία.

Το σώμα του μεταφέρθηκε στα στάγειρα, όπου θάφτηκε με εξαιρετικές τιμές.

 

Σας ευχαριστώ

Δημήτριος Μητρόπουλος