ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ
Γράφει : Ο Δημήτριος Μητρόπουλος Αντ/γος ε.α.
Επιτ. Υπαρχηγός. ΕΛ.ΑΣ. Πτυχ. Νομικής και Δημ. Δικαίου και Πολ. Επιστημών Νομικής Σχολής Αθηνών.
Συγγραφέας, Μέλος της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων.
Ο Άγιος Νεκτάριος είναι ο Άγιος της υπομονής. Θεωρείται προστάτης των αδυνάτων, των φτωχών και όλων όσων αναζητούν εργασία.
Με εισηγητική πρόταση επιτροπής καθηγητών φυσικής αγωγής, ανακηρύχτηκε προστάτης των Γυμναστών.
Πριν γεννηθεί ο Άγιος οι γονείς του έφυγαν από τη Χίο και εγκαταστάθηκαν στη Συλυβρία της Ανατολικής Θράκης.
Ο Αναστάσιος Κεφαλάς, γεννήθηκε την 1η Οκτωβρίου 1846 στη Συλυβρία της Ανατολικής Θράκης.
Γονείς του ήταν ο Δήμος και η Μπαλού (Βασιλική), Κεφαλά και ήταν το πέμπτο, από τα έξι παιδιά της φτωχής οικογένειας.
Συχνά προσευχόταν στον Μητροπολιτικό Ναό του γενεσίου της Θεοτόκου της Συλυβρίας, όπου φυλασσόταν η θαυματουργική εικόνα της Παναγίας της Συλυβριανής.
Σύντομα ήρθε αντιμέτωπος με τη δύσκολη πραγματικότητα της εποχής, καθώς η οικογένεια του αδυνατούσε να συντηρεί, ενώ στη γεννέτηρά του δεν υπήρχε σχολείο μέσης εκπαίδευσης, με αποτέλεσμα να μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη σε ηλικία 13 ετών.
Η ζωή στην Κωνσταντινούπολη, για τον Αναστάσιο ήταν σκληρή και δύσκολη τα πρώτα χρόνια της παραμονής του.
Τα υπέμεινε όλα αυτά, ωστόσο θλιβόταν, καθώς αδυνατούσε να βοηθήσει την οικογένειά του, ενώ παράλληλα δεν μπορούσε να παρακολουθήσει μαθήματα στο σχολείο.
Την κλίση όμως, προς τον Θεό και το Ευαγγέλιο την έδειχνε από μικρός.
Στα 20 του χρόνια έφθασε στη Χίο, παραμένοντας στο νησί 10χρονια μέχρι το 1877.
Εκεί γνώρισε τον ευεργέτη του Ιωάννη Χωρέμη, έναν εύπορο και τοπικό άρχοντα, ο οποίος τον έθεσε υπό την προστασία του.
Ο Άγιος Νεκτάριος όμως, είχε αποφασίσει πλέον να αφιερωθεί στο μοναχικό βίο.
Το 1876 εκάρη μοναχός με το όνομα Λάζαρος και ένα χρόνο αργότερα χειροτονήθηκε διάκονος, λαμβάνοντας το όνομα Νεκτάριος.
Το 1877 ο Νεκτάριος, μετά από παρότρυνση του Ιωάννη Χωρέμη, πήγε στην Αθήνα, προκειμένου να ολοκληρώσει τις γυμνασιακές του σπουδές.
Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του στη Βαρβάκειο, εστάλη μέσω γνωριμίας που είχε με τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Σωφρόνιο στην Αλεξάνδρεια.
Ο σωφρόνιος εντυπωσιάστηκε από τον Νεκτάριο, και με βάση τις πολύ καλές συστάσεις, τον έστειλε ξανά στην Αθήνα να φοιτήσει στην θεολογική σχολή Αθηνών.
Ο Νεκτάριος εκεί διέπρεψε, και μάλιστα πρώτεψε στον διαγωνισμό σχολικής κομητείας στο Παπαδάκειο Κληροδότημα, με αποτέλεσμα να κερδίσει υποτροφία σπουδών στη Θεολογική σχολή.
Αφού έλαβε το πτυχίο το( 1885), αναχώρησε πάλι για την Αλεξάνδρεια, όπου χειροτονήθηκε πρεσβύτερος (23 Μαρτίου 1886), από τον ίδιο τον Πατριάρχη και ανέλαβε τα καθήκοντα, του γραμματέα και του ιεροκήρυκα του Πατριαρχείου Αλεξάνδρειας.
Στις 15 Ιανουαρίου 1889 χειροτονήθηκε Μητροπολίτης της πάλαι ποτέ διαλαμψάσης Μητροπόλεως Πενταπόλεως, στο ναό του Αγίου Νικολάου του Καΐρου, χοροστατούντος του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Σωφρονίου.
Η δράση του και η ταχεία άνοδος του στα εκκλησιαστικά αξιώματα προκάλεσαν την αντίδραση κληρικών του Πατριαρχείου, οι οποίοι τον διέβαλαν στον Σωφρόνιο, ότι θέλει να του πάρει τον θρόνο.
Οι “φθονερές” εισηγήσεις έγιναν αποδεκτές από τον Πατριάρχη, ο οποίος τον απομάκρυνε από το Πατριαρχείο.
Το 1889, ο Νεκτάριος ήλθε στην Αθήνα με σκοπό να μονάσει στο Άγιον Όρος. Όμως πολλοί εκκλησιαστικοί παράγοντες τον παρότρυναν να παραμείνει στην Ελλάδα.
Η παράλληλη διαπόμπευσή του, ακόμα και σε κυβερνητικά κλιμάκια, δυσχέρανε τη δυνατότητα εύρεσης εργασίας.
Τελικά, μετά από λίγο καιρό, διορίστηκε ιεροκήρυκας στη Χαλκίδα.
Το 1891, δύο έτη μετά τις κατηγορίες που του απαγγέλθηκαν και την απομάκρυνση του από την Αλεξάνδρεια, στην κυβέρνηση ακόμα γινόταν προσπάθειες για την αποπομπή του από τη θέση που κατείχε.
Τότε αποκαλύφτηκε πλήρως το σχέδιο και η πλεκτάνη που είχε στηθεί σε βάρος του.
Όλα ξεκίνησαν από την αποκάλυψη, ότι δεν έπαιρνε τα χρήματα, που του οφείλονταν και εργαζόταν αμισθί, επί εποχής της επισκοπείας του.
Εν συνεχεία καθαρίστηκε το όνομα του από κάθε είδους ραδιούργες προσπάθειες, σε βάρος του Πατριάρχη.
Αυτό ειδικά μετά τη σκληρή συμπεριφορά του ποιμνίου, τον έκανε συμπαθή ενώπιον του λαού στην Χαλκίδα.
Το 1892 και 1893 διορίστηκε ιεροκήρυκας στο νόμο Λακωνίας και Φθιωτοβιωτίας (Νομός Φθιώτιδος, Νομός Βοιωτίας) αντίστοιχα.
Την άνοιξη του 1894 διορίστηκε Διευθυντής της Ριζαρείου Σχολής. Το έργο του στη Ριζάρειο Σχολή, ήταν οργανωτικό, εκπαιδευτικό, συγγραφικό και παιδαγωγικό.
Σύντομα οργάνωσε τη σχολή πρότυπα , τα οποία αφορούσαν τον εκκλησιαστικό ορθόδοξο τρόπο σκέψης. Η Σχολή επί των ημερών του απέκτησε μεγάλη αίγλη.
Την ίδια εποχή επεδόθη σε μεγάλο συγγραφικό έργο. Πολλά έργα τα διέθεσε στο λαό και τους θεολόγους δωρεάν επειδή αδυνατούσαν να τα αγοράσουν, λόγω της φτώχειας.
Ταπεινός, μοναχικός και παρ’ όλα αυτά προσηνής, ο ήδη σεβάσμιος γέροντας Νεκτάριος, έγινε παράδειγμα ανιδιοτελούς προσφοράς και αγάπης.
Κάποτε, όταν μαθητές της Ριζαρείου ήρθαν στα χέρια, ο ίδιος αντί να τους τιμωρήσει, αυτοτιμωρήθηκε θεωρώντας εαυτόν υπαίτιο, με ασιτία τριών ημερών.
Σύντομα το παράδειγμα του έγινε δείκτης, ανάμεσα στους τροφίμους και η σχολή επί των ημερών του απέκτησε μεγάλη αίγλη.
Όταν τον κατηγορούσαν ουδέποτε αντιδικούσε, παρέμενε πράος και έλεγε πάντα πως ο Θεός θα δικαιώσει, το δίκαιο και την αλήθεια.
Ο ίδιος διετέλεσε Διευθυντής της Ριζαρείου Σχολής 14 συναπτά έτη, ως και το 1908.
Το 1908 εγκαταστάθηκε στην Αίγινα. Ο Άγιος Νεκτάριος ποτέ στη ζωή του δεν απέβαλε την έντονη επιθυμία του, για το μοναχικό βίο.
Πιο έντονη και ίσως επιτακτική έγινε αυτή η ανάγκη, όταν 4 γυναίκες που ήσαν μόνες και συνδέονταν μαζί του, με σχέση πνευματικής καθοδήγησης, θέλησαν να μονάσουν, υπό την εποπτεία του.
Έτσι τελικά βρήκε ένα παλιό μοναστήρι εγκαταλελειμμένο στην Αίγινα και αποφάσισε να στεγάσει τις 4 μοναχές και άλλες 3 που ήδη μόναζαν στο νησί.
Το μοναστήρι άρχισε να λειτουργεί από το 1904, παρότι αυτός βρισκόταν στη Ριζάρειο Σχολή.
Το 1908 παραιτήθηκε από τη σχολή για λόγους υγείας, αλλά και γήρατος και αφοσιώθηκε στο Μοναστήρι.
Μέσα σε 4 χρόνια έφτασε να έχει το μοναστήρι 15 μοναχές, χάρη στους προσκυνητές που άρχισαν να συρρέουν από όλη την Ελλάδα, ενισχύοντας με τις δωρεές τους την ανέγερση της Μονής και του φιλανθρωπικό της έργου.
Στάθηκε στους ανθρώπους του νησιού σαν αδελφός, βοηθός, συμπαραστάτης, οδηγός και συνοδοιπόρος της ζωής. Γι’ αυτό και ο Άγιος Νεκτάριος υπήρξε για τους Αιγηνίτες κάτι παραπάνω από ένας μοναχός, που εγκαταστάθηκε στο νησί. Το τέλος της ζωής του επίπονο. Η χρόνια ασθένεια του προστάτη, μαζί με τα περασμένα χρόνια της ηλικίας του και κακοήθειας της ζωής, τον ταλαιπωρούσαν.
Τελικά δεν πρόλαβε. Το 1920 εισήχθη στο Αρεταίειο Νοσοκομείο Αθηνών, όπου διαγνώσθηκε καρκίνος του προστάτη.
Το απόγευμα της 8ης Νοέμβριου του ίδιου έτους ο Άγιος Νεκτάριος εκοιμήθη, σε ηλικία 74 ετών.
Το δωμάτιο στο οποίο εκοιμήθη, έχει σήμερα μετατραπεί σε μικρό ναό, στον δεύτερο όροφο του Αρεταίειου Νοσοκομείου, που κοσμείται από εικόνες του Αγίου και τάματα πιστών, για ανάρρωση των συγγενών τους, που νοσηλεύονται στη κλινική.
Στις 2 Σεπτεμβρίου 1953 πραγματοποιήθηκε η ανακομιδή των λειψάνων του στην Αίγινα, από τον Μητροπολίτη Ύδρας Προκόπιο και τον αντιστασιακό Μητροπολίτη Ηλείας Αντώνιο.
Σαράντα έτη μετά την κοίμηση του Νεκτάριου, ανακηρύχτηκε Άγιος, στις 20 Απριλίου του έτους 1961, από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Αθηναγόρα, καθώς αξιολόγησε τα θαύματα, όπως και το μεγάλο ποιμενικό και εκκλησιαστικό του έργο.
Ο Άγιος Νεκτάριος ήταν πολυγραφότατος και λόγιος της εποχής και παρέδωσε πολυποίκιλο έργο, με πάσης φύσεως θέματα :
Θεολογικά, κοινωνικά, παιδαγωγικά, Ηθικά κ.λ.π.
Το πολυδιάστατο του χαρακτήρα, του Αγίου Νεκταρίου αποκαλύπτεται και από το υμνολογικό και υμνογραφικό έργο του.
Ο Άγιος Νεκτάριος αγαπούσε ιδιαίτερα την Υπεραγία Θεοτόκο και γι’ αυτό συνέγραψε το Θεοτοκάριον.
Εορτάζεται στις 8 Νοεμβρίου η Κοίμηση, στις 3 Σεπτεμβρίου η Ανακομιδή των λειψάνων του, εορτάζεται επίσης την Κυριακή των Αγίων πάντων και στις 12 Οκτωβρίου, που τιμάται η Σύναξη των εν Αθήναις Αγίων.
Με εκτίμηση
Δημήτριος Μητρόπουλος