ΑΓΙΟΣ ΑΡΤΕΜΙΟΣ
Γράφει : Ο Δημήτριος Μητρόπουλος Αντ/γος ε.α.
Επιτ. Υπαρχηγός. ΕΛ.ΑΣ. Πτυχ. Νομικής και Δημ. Δικαίου και Πολ. Επιστημών Νομικής Σχολής Αθηνών.
Συγγραφέας, Μέλος της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων.
Ο Άγιος Αρτέμιος θεωρείται Μεγαλομάρτυρας του Χριστιανισμού και σύμφωνα με τον Συναξαριστή, ήταν ” Δούξ και Αυγουστιάλιος” , επί Μ. Κωνσταντίνου.
Ο Άγιος Αρτέμιος αποκεφαλίστηκε στην Αντιόχεια κατόπιν διαταγής του Αυτοκράτορα Ιουλιανού, επειδή δημόσια τον κατέκρινε, για την θεωρούμενη “αποστασία” του, από τον Χριστιανισμό. Αργότερα το λείψανο του Αγίου μεταφέρθηκε και τάφηκε στο ναό του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου στην Κωνσταντινούπολη, όπου, κατά την παράδοση, συνέβησαν και πολλά θαύματα.
Δύο είναι τα κύρια κείμενα, που μας πληροφορούν σχετικά με τις συνθήκες του μαρτυρικού τέλους του : Το λεγόμενο μαρτύριο Αρτεμίου, χρονολογούμενο στα μέσα του 7ου αι. ή λίγο μετά και εκείνο του μοναχού Ιωάννη του Ροδίου.
Το πρώτο είναι γνωστό από δύο χειρόγραφα του κώδικα Paris, του 12ου -14ου αιώνων, αντίστοιχα.
Επίσης υπάρχει και ένα χειρόγραφο της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν (14ος – 15ος αι.)
Το παλαιό μαρτύριο του Αρτεμίου είναι συνδεδεμένο με άγνωστες πηγές, που πιθανώς είχε υπόψη του, ο Φιλόστοργος.
Επίσης έχουμε τα θαύματα του Αρτεμίου τοποθετημένα τον 7ο αι. μ. Χ. και συγκεκριμένα στην Κωνσταντινούπολη, λίγο μετά από το παλαιό μαρτύριο του Αρτεμίου.
Οι ερευνητές κυμαίνονται ,ως προς την χρονολόγησή τους : ή στο πρώτο τέταρτο του 7ου αι. ή μεταξύ 658-668.
Το πιθανότερο είναι να τοποθετηθούν, πριν το 630, αφού στις αρχές της περιόδου, αρχίζουν να συντάσσονται ανάλογα έργα.
Ο Άγιος Αρτέμιος ήταν διακεκριμένος πολιτικός του Βυζαντίου και ευσεβέστατος χριστιανός.
ο Μέγας Κωνσταντίνος, εκτιμώντας τα Ηθικά και πολιτικά του χαρίσματα, του έδωσε το αξίωμα του Πατρικίου και τον διόρισε Δούκα και Αυγουστάλιο της Αλεξανδρείας.
Το 357 μ.Χ. πηγαίνει στην Πάτρα, κατ’ εντολή του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου, γιου του μεγάλου Κωνσταντίνου, για να παραλάβει τα σεπτά λείψανα του Αγίου Ανδρέα και να τα ανακομίσει στο Νεόκτιστο ναό των Αγίων Αποστόλων στη Κωνσταντινούπολη (3 Μαρτίου 357 μ. Χ.)
Κατά την διαμονή του στην Πάτρα και με την επίβλεψή του κατασκεύασε υδραγωγείο.
Στρατοπεδευμένος στην περιοχή της Μονής Γηροκομείου, ελεούσε και βοηθούσε πλήθος αναξιοπαθούντων και κυρίως γερόντων, γεγονός που δικαιολογεί την τοπωνυμία Γηροκομείο. Σε χρονολόγιο του Ιωάννη του Ρόδιου, ήταν τοποθετημένο χρονολογικά τον 8ο ή πριν τον 9ο αι., και έχει συνδεθεί και με τα έργα του Ιωάννη Δαμασκηνού
Το χρονικό του μαρτυρικού τέλους του.
Ο Αρτέμιος σύμφωνα με το μαρτύριο του Αρτεμίου, βρέθηκε στην Αντιόχεια μετά από εντολή του Ιουλιανού και στα πλαίσια της διευρυμένης δικαιοδοσίας του, έξω από τα όρια της Αιγύπτου και συγκεκριμένα στην επαρχία της Συρίας.
Όταν φτάνει εκεί διαπιστώνει τον βασανισμό δύο πρεσβυτέρων, του Ευγενίου και Αρτεμίου και επειδή διαμαρτυρήθηκε στον αυτοκράτορα εκείνος του αφαίρεσε το αξίωμα του Δούκα και διέταξε τη φυλάκιση και το βασανισμό του, ο οποίος κατέληξε, στον δια βασανισμού θάνατό του.
Το μαρτύριό του έλαβε χώρα στις 20 Οκτωβρίου 362 μ.Χ. Φαίνεται πως η αντί παγανσιτική δράση του Δούκα Αρτεμίου στην Αίγυπτο, ήταν γνωστή στον Ιουλιανό και τον κάλεσε στη Συρία, με σκοπό να τον παγιδεύσει.
Από τη μαρτυρία και άλλων ιστορικών του Βυζαντίου, Θεοδώρητο Κύρου, Πασχάλιο Χρονικό, Θεοφάνη, Κεδρηνό και Νικηφόρο Κάλλιστο Ξανθόπουλο, πληροφορούμαστε, πως είχε διαταχθεί από πριν το μαρτυρικό τέλος του Αρτεμίου, η δήμευση της περιουσίας του Δούκα, άσχετα αν εκτελέστηκε η απόφαση, μετά τον θάνατό του.
Μία διακόνισσα, η Αρίστη, στη συνέχεια έλαβε το σώμα του και το ενταφίασε στο προάστιο της Δάφνης με τιμές μάρτυρα, ενώ το μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη στη συνέχεια.
Από μια συλλογή θαυμάτων, τα θαύματα Αρτεμίου (7ος αι. μ.Χ.) πληροφορούμαστε, πως τοποθετήθηκε στην περιοχή οξεία της Κωνσταντινούπολης.
Λατρεία.
Στον Άγιο Αρτέμιο που η μνήμη του εορτάζεται, από την ορθόδοξη Εκκλησία στις 20 Οκτωβρίου κατ’ έτος, αποδίδονται θεραπείες κύλης και συναφών παθήσεων.
Στην αγιογραφία ο Άγιος Αρτέμιος εικονίζεται κυρίως, με στολή Ρωμαίου Στρατηγού. Επί του ονόματος του Αγίου οι Χριστιανοί φέρουν τα ονόματα, Αρτέμιος ή Αρτέμης και Άρτεμις.
Στην Αθήνα υπάρχει ναός του Αγίου Αρτεμίου Γούβα (πίσω και Ανατολικά του Α’ Νεκροταφείου).
Υπάρχει επίσης μεγαλοπρεπής Ι. Ναός, εντός της Σχ. Αστυνομίας, επί της Λ.Μεσογείων στους Αμπελοκήπους, που είναι ανοιχτός στο κοινό και λειτουργεί κανονικά.
Ο Μεγαλομάρτυς Αρτέμιος, έχει οριστεί ως προστάτης Άγιος της Ελληνικής Αστυνομίας, καθώς και πολιούχος της Μυκόνου.
Απολυτίκιον Αγίου Αρτεμίου.
Τον συνάναρχον λόγον.
Ευσεβείας τοις τρόποις καλλοπιζόμενος, αθλητικής αγλαΐας ώφθης σοφέ κοινωνός, προς αγώνας ανδρικούς παραταξάμενος. Όθεν ως λύχνος φωταυγής, των θαυμάτων τας βολάς, εκλάμπεις τη οικουμένη, Αρτέμιε Αθλοφόρε, προς σωτηρίαν των ψυχών ημών.
Με εκτίμηση
Δημήτριος Μητρόπουλος