ΤΟ ΕΝΤΟΝΟ ΣΤΡΕΣ ” ΓΕΝΝΑ” ΦΟΒΙΕΣ

Γράφει : Ο Δημήτριος Μητρόπουλος  Αντ/γος ε.α. Επιτ. Υπαρχηγός. ΕΛ.ΑΣ. Πτυχ. Νομικής και Δημ. Δικαίου και Πολ. Επιστημών Νομικής Σχολής  Αθηνών.  Συγγραφέας, Μέλος της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων.

Το έντονο στρες μπορεί να επηρεάζει τη λειτουργία της μνήμης, με τρόπο που κάνει ακόμη και ακίνδυνες καταστάσεις να μοιάζουν τρομοκρατικές, υποδεικνύει μελέτη σε ποντίκια. Η οποία ίσως τελικά ανοίξει τον δρόμο, για την αντιμετώπιση διαταραχών, όπως το μετατραυματικό στρες και η γενικευμένη αγχώδης διαταραχή.

Οι ασθενείς αυτών των διαταραχών, αντιδρούν με φόβο σε αθώα ερεθίσματα ή καταστάσεις, που τους θυμίζουν προηγούμενες τραυματικές ή αγχωτικές εμπειρίες.

– Για παράδειγμα ένας βετεράνος με διαταραχή, μετατραυματικού στρες μπορεί να αντιδράσει με πανικό σε ξαφνικούς κρότους – ή ακόμα και μυρωδιές- που του θυμίζουν ασυνείδητα τον πόλεμο.

Είναι μια “γενίκευση” των επώδυνων αναμνήσεων που συνοψίζεται με τη φράση “όποιος καεί στον χυλό, φυσάει και το γιαούρτι”.

Η νέα μελέτη που δημοσιεύεται στην έγκριτη εφημερίδα “Cell” διαπιστώνει ότι το στρες γενικεύει τις δυσάρεστες αναμνήσεις. Η διεθνής ομάδα ερευνητών πειραματίστηκε με ποντίκια, στα οποία προκάλεσε αρχικά στρες, είτε με ενέσεις κορτιζόλης, είτε με εγκλωβισμό, σε ένα στενό σωλήνα για μισή ώρα.

Τα στρεσαρισμένα ζώα εκτέθηκαν στη συνέχεια, σε δύο ηχητικά ερεθίσματα από τα οποία, το πρώτο ήταν ανώδυνο, ενώ το δεύτερο συνοδευόταν, από ένα ασθενές ηλεκτροσόκ.

Τα ποντίκια που είχαν περάσει από την στρεσογόνο διαδικασία πάγωναν από φόβο στο άκουσμα και των δύο ήχων, ενώ τα ποντίκια που δεν είχαν στρεσαριστεί, πριν εκτεθούν στα ηχητικά ερεθίσματα, εκδήλωναν φόβο, μόνο για τον ήχο που συνοδευόταν με ηλεκτροσόκ, αναφέρουν οι ερευνητές. Το στρες διαπιστώθηκε πως επιδρά στην αμυγδαλή του εγκεφάλου, περιοχή αρμόδια για την επεξεργασία συναισθημάτων και αναγνώριση καταστάσεων. Συγκεκριμένα, τα δίκτυα νευρώνων της αμυγδαλής, στα οποία αποθηκεύονται οι αναμνήσεις, ήταν μεγαλύτερα στην ομάδα των στρεσαρισμένων ποντικών. Όπως έδειξαν τα πειράματα, το στρες μπλοκάρει έναν νευροδιαβιβαστή (GABA) που περιορίζει τον αριθμό, των νεύρων, όπου αποθηκεύονται δυσάρεστες αναμνήσεις. Με τη διόγκωση αυτών των νευρικών δικτύων, λένε οι ερευνητές, ο φόβος γενικεύεται. Τα ευρήματα ίσως ανοίγουν νέους δρόμους για την κατανόηση και την αντιμετώπιση των φοβιών, της μετατραυματικής διαταραχής και του γενικευμένου άγχους.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η μιφεπριστόνη, φάρμακο που χρησιμοποιείται για την πρόκληση άμβλωσης, μπλοκάρει τον σχηματισμό τέτοιων γενικευμένων αναμνήσεων. Δυστυχώς δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως θεραπεία, αφού πρέπει να χορηγείται την ώρα που σχηματίζεται η ανάμνηση και επιπλέον συνοδεύεται από παρενέργειες.

Μελλοντικές έρευνες μένει να δείξουν αν οι προβληματικές γενικευμένες αναμνήσεις μπορούν να αλλάξουν, μετά το σχηματισμό τους. Μετατραυματικό στρες και Σχέσεις. Η απογοήτευση, το άγχος και η αποφυγή που προκαλεί το μετατραυματικό στρες, μπορεί να επηρεάσει όλες τις πτυχές της ζωής, ακόμη και τις σχέσεις.

Μπορεί να νοιάζεστε για κάποιον άνθρωπο, αλλά το μετατραυματικό στρες κάνει δύσκολη την αλληλεπίδραση μαζί του. Μπορεί να πείτε πράγματα που δεν τα εννοείτε, ή να μην μπορείτε να χαλαρώσετε και να νιώσετε οικεία.

Τι είναι η διαταραχή μετατραυματικού στρες.

Το μετατραυματικό στρες (PTSD) είναι μια ψυχική κατάσταση η οποία οφείλεται σε κάποιο τραυματικό γεγονός. Κάτι που είναι τραυματικό για εσάς, μπορεί να μην είναι τραυματικό για κάποιον άλλον. Το τραύμα είναι κάτι μοναδικό για κάθε άνθρωπο. Κάποιοι εμφανίζουν μετατραυματικό στρες, μετά από ένα σοκαριστικό γεγονός. Για παράδειγμα μπορεί να έχετε βιώσει κακοποίηση ή να είστε μάρτυρας κακοποιητικής συμπεριφοράς. Τα γεγονότα που οδηγούν σε μετατραυματικό στρες, επηρεάζουν και τον τύπο των συμπτωμάτων, που βιώνετε. Όλοι οι άνθρωποι που βιώνουν κάποια τραυματική εμπειρία δεν σημαίνει, ότι θα εμφανίσουν συμπτώματα μετατραυματικού στρες. Συμπτώματα διαταραχής μετατραυματικού στρες. Ένα άτομο με μετατραυματικό στρες, μπορεί να βιώνει τα ακόλουθα συμπτώματα.

– Ξαναζεί το τραύμα μέσα από εφιάλτες, αναδρομές ή ανήσυχες σκέψεις.

– Αποφεύγει πράγματα που του υπενθυμίζουν, το τραυματικό γεγονός.

– Τρομάζει εύκολα.

– Έχει ασυνήθιστα ξεσπάσματα θυμού.

– Νοιώθει άγχος ή κατάθλιψη.

– Έχει μία διαστρεβλωμένη αίσθηση της πραγματικότητας, εξαιτίας του τραύματος και νοιώθει ενοχές ή ντροπή.

– Έχει έντονες αρνητικές σκέψεις, χαμηλή αυτοεκτίμηση ή νοιώθει απελπισία.

– Έχει χάσει το ενδιαφέρον του, για πράγματα που πριν απολάμβανε.

– Δυσκολεύεται να θυμηθεί κάποια κομμάτια, του τραυματικού γεγονότος.

Πως το μετατραυματικό στρες επηρεάζει τις σχέσεις :

Τα συμπτώματα του μετατραυματικού στρες, μπορεί να επηρεάσουν τη σχέση σας με τους άλλους, ακόμη και αν εσείς δεν το συνειδητοποιείτε.

Για παράδειγμα, το μετατραυματικό στρες δυσκολεύει την επικοινωνία και αυτό σας δημιουργεί άγχος, στις σχέσεις σας. Και οι προσωπικές και οι επαγγελματικές σχέσεις, μπορούν να επηρεαστούν από το μετατραυματικό στρες. Τα άτομα με μετατραυματικό στρες μπορεί να αντιμετωπίζουν προκλήσεις στις σχέσεις τους σε θέματα :

– οικειότητας

– επικοινωνίας

– αποφυγής

– προσκόλλησης

Οικειότητα.

Οικειότητα σημαίνει εγγύτητα σε μια σχέση που μπορεί να είναι συναισθηματική. Η οικειότητα βοηθά να μιλάτε, για τα συναισθήματά σας και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του άλλου ατόμου. Η οικειότητα στις σχέσεις επηρεάζεται, όταν έχετε συγκεκριμένα συμπτώματα του μετατραυματικού στρες όπως :

* έλλειψη ενδιαφέροντος για απολαυστικές δραστηριότητες.

* αρνητική εικόνα, για τον εαυτό σας.

* νιώθετε αποκομμένοι από τους άλλους ή δεν μπορείτε να συνδεθείτε συναισθηματικά.

Οι άνθρωποι με μετατραυματικό στρες έχουν την ανάγκη, να νιώσουν οικεία με τους συντρόφους τους, αλλά φοβούνται την οικειότητα.

Επικοινωνία.

Η επικοινωνία είναι ουσιαστικό στοιχείο για κάθε σχέση.

Τα συμπτώματα του μετατραυματικού στρες περιλαμβάνουν ευερεθιστότητα και συναισθηματικά ξεσπάσματα. Για αυτό μπορεί να αποκρίνεστε στους άλλους, με τρόπο που δεν καταλαβαίνουν η φοβούνται.

Ακόμη και μικρές διαφωνίες μπορεί να προκαλέσουν έντονο άγχος, με αποτέλεσμα, να μην μπορείτε να εκφραστείτε ελεύθερα. Μπορεί να υπάρχουν στιγμές που δεν θέλετε καθόλου να επικοινωνήσετε και να θέλετε να μείνετε μόνοι σας.

Πηγή :            – Αριστοτέλης Βάθης, Ψυχίατρος – Ψυχοθεραπευτής.

– Του Βαγγέλη Πρατικάκη, Εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ.

Με εκτίμηση

Δημήτριος Μητρόπουλος