ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ

Ιδεατή εικόνα

Γράφει : Ο Δημήτριος Μητρόπουλος  Αντ/γος ε.α. Επιτ. Υπαρχηγός. ΕΛ.ΑΣ. Πτυχ. Νομικής και Δημ. Δικαίου και Πολ. Επιστημών Νομικής Σχολής  Αθηνών.  Συγγραφέας, Μέλος της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων.

Ο καθένας μας έχει την τάση να μεγαλοποιεί τον εαυτό του, να φτιάχνει μια φανταστική εικόνα για τον ίδιο. Φαντάζεται ότι είναι κάποιος, ότι έχει φτάσει κάπου.

Προσδίδει στον εαυτό του στοιχεία που δεν έχει, αλλά θα ήθελε να έχει. Ταυτίζεται με κάτι που δεν είναι. Κατασκευάζει ο άνθρωπος τη δική του αρετή, τη δική του αγιότητα.

Αυτό λέγεται ιδεατή εικόνα. Περισσότερο ή λιγότερο όλοι μας έχουμε πλάσει μια ιδεατή εικόνα, για τον εαυτό μας. Έτσι θεωρούμε ότι είμαστε έξυπνοι, ικανοί, τίμιοι, όμορφοι, δυνατοί, άγιοι.

Βλέπουμε τον εαυτό μας, έτσι όπως θα θέλαμε να είναι. Αφήνουμε την πραγματικότητα και τον ειδωλοποιούμε. Όμως η ιδεατή εικόνα είναι καθαρά εγωισμός. Είναι ο φανταστικός εαυτός μας. Πιστεύουμε σε ένα ψέμα, σε κάτι ανύπαρκτο.

Πως μπορούμε να καταλάβουμε εάν έχουμε για τον εαυτό μας μια ιδεατή εικόνα;

Όταν κάποιος μας αδικεί και εμείς αντιδρούμε, στενοχωριόμαστε, ξεσπούμε, αυτό σημαίνει ότι έχουμε πιαστεί από μια φανταστική εικόνα για τον εαυτό μας.

Σε τέτοιες περιπτώσεις ξεσκεπαζόμαστε και φαίνεται ποιοι πραγματικά είμαστε.

Γιατί εμείς νομίζουμε ότι έχουμε φτάσει σε μεγάλα μέτρα πνευματικότητας, ότι είμαστε σχεδόν άγιοι.

Όταν όμως οι άλλοι δεν μας φερθούν καλά, μας υποτιμήσουν, δεν μας δίδουν σημασία, τότε θα οργιστούμε, θα ανησυχήσουμε και θα διαπιστώσουμε, ότι τελικά δεν είμαστε αυτό που νομίζουμε και που προσπαθούμε να αποδείξουμε.

Ο πραγματικός άγιος, όσο και αν αδικηθεί, όσο κι αν συκοφαντηθεί, δεν θα ταραχθεί καθόλου. Ο άνθρωπος που είναι κάτι, δεν περιμένει να τον αναγνωρίσουν.

Δεν νοιάζεται για τέτοια πράγματα.

Πως δημιουργείται.

Η ιδεατή εικόνα κάνει να φτάσει να δημιουργείται μέσα μας, εξαιτίας του ανταγωνισμού και της σύγκρουσης με τους άλλους. Θέλει κανείς να φτάσει τον άλλο, να γίνει όμοιος του ή να τον ξεπεράσει.

Δεν του αρέσει ο εαυτός του, έτσι όπως είναι. Δεν δέχεται τον εαυτό του. Δεν μπορεί να συμβιβαστεί με την πραγματικότητά του. Έτσι, για να αισθάνεται άνετα ανάμεσα στους ανθρώπους, πρέπει να παριστάνει τον ανώτερο. Προσπαθεί να επιβεβαιώσει την ύπαρξή του ανάμεσα σε άλλους, με το να τους ανταγωνίζεται. Δεν μπορεί να είναι με τον πραγματικό του εαυτό.

Δεν ταπεινώνεται ενώπιον του Θεού, δεν αφήνεται στο θέλημά του. Θεωρεί τον εαυτό του πολύ σπουδαίο άνθρωπο, ανώτερο από τους άλλους. Του αρέσει να καμαρώνει τον εαυτό του και να τον κολακεύουν οι άλλοι.

Δεν αντέχει να μη τον τιμούν, να μην ασχολούνται μαζί του και να μην είναι αντικείμενο θαυμασμού. Ο άνθρωπος αυτός, ενώ φαίνεται πράος και ταπεινός και ήρεμος, δεν δέχεται παρατηρήσεις. Όταν συνειδητοποιεί, ότι δεν είναι αυτό που νομίζει, αλλά κάτι άλλο, αντί να ταπεινωθεί πέφτει σε μελαγχολία. Ή προσπαθεί, όσο το δυνατόν πιο γρήγορα να καλύψει την απόσταση και να γίνει αυτό που θέλει. Με τρόπο όμως εγωιστικό, γι’ αυτό και αγχώνεται χωρίς να καταφέρνει τίποτα στο τέλος.

Η ψυχή αυτή περνάει ένα μαρτύριο. Γιατί από τη μια βλέπει κανείς μέσα του πάθη και ελαττώματα και από την άλλη, αν ταπεινωθεί, προσπαθεί να κρατήσει τον εαυτό του ψηλά, να διατηρήσει την ιδεατή αυτή εικόνα, γι’ αυτό υποφέρει.

Κι ενώ ο ίδιος φαντάζεται πράγματα για τον εαυτό του και δεν συνειδητοποιεί την πλάνη του, οι άλλοι δίπλα του αντιλαμβάνονται την ψεύτικη ιδέα, που έχει για τον εαυτό του.

Αρνητικές επιπτώσεις.

Η ιδεατή εικόνα είναι κατασκεύασμα, είναι κάτι που δεν υπάρχει. Το φτιάχνει κάποιος για τον εαυτό του. Και αυτό επηρεάζει όλη τη συμπεριφορά του.

Ο άνθρωπος αποδιοργανώνεται πλήρως. Δεν μπορεί να βρει άκρη με τον εαυτό του.

Δεν ξέρει τι θέλει, τι του συμβαίνει, δεν βρίσκει πουθενά ανάπαυση. Δεν είναι σε θέση να βλέπει τα λάθη και τα ελαττώματά του. Μάλιστα τα θεωρεί αρετές. Ζει μέσα σε μια φαντασία.

Η ιδεατή εικόνα κατατρώει την ψυχή του ανθρώπου, του αφαιρεί την ζωντάνια και την δυναμικότητα. Του αφαιρεί την όρεξη να αγωνιστεί.

Διώχνει την χάρη του Θεού και γεννάει μέσα στον άνθρωπο εγωισμό, υπερηφάνεια, αλαζονεία, σκληροκαρδία.

Δεν βοηθά καθόλου τον αγωνιζόμενο Χριστιανό να προοδεύσει πνευματικά. Όσο και να προσεύχεται, όσο και να νηστεύει, όσο μεγάλο αγώνα κι αν κάνει, τελικά δεν καταφέρνει τίποτα.

Ποτέ δεν θα φτάσει σε μια καλή πνευματική κατάσταση. Εγκλωβισμένος στην ιδεατή του εικόνα, ζωντανεύει, αντί να νεκρώνει, τον παλαιό άνθρωπο μέσα του.

Και έχει την εντύπωση ότι λίγο ακόμα αγώνα χρειάζεται και θα γίνει άγιος. Δεν ταπεινώνεται για να τον ελεήσει ο Θεός. Ενώ ο ταπεινός; άνθρωπος, που έχει συναίσθηση της αμαρτολότητας και των αδυναμιών του ελκύει τη χάρη του Θεού και διαρκώς προχωρεί πνευματικά.

Η ιδεατή εικόνα είναι μια αρρωστημένη κατάσταση μέσα μας. Πρέπει να είμαστε αποφασισμένοι να γκρεμίσουμε αυτό το είδωλο μέσα μας.

Να μην πιστεύουμε αυτό που έφτιαξε το μυαλό μας. Να μετανοήσουμε ειλικρινά ενώπιον του Θεού. Να ταπεινωθούμε και να μην έχουμε μεγάλη ιδέα για τον εαυτό μας.

Τέλος, να ζητήσουμε από το Θεό να μας βοηθήσει και να έχουμε εμπιστοσύνη, μόνο σε Αυτόν.

Αυτός θα μας φτιάξει αληθινούς ανθρώπους.

Πηγή : Ορθόδοξο Χριστιανικό Περιοδικό “ΘΕΟΦΙΛΟΣ”.

Με εκτίμηση

Δημήτριος Μητρόπουλος